Celecoxib

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម ៖

- បំបាត់អាការៈរលាកនិងឈឺចាប់ នៅក្នុងជំងឺដូចជា：ជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis) ជំងឺឈឺសន្លាក់ដោយសារទ្រង់ទ្រាយសន្លាក់ប្រែប្រួល(Osteoarthritis) ជំងឺឈឺចង្កេះ ជំងឺរលាកជុំវិញសន្លាក់ស្មា បណ្ដុំរោគសញ្ញាកស្មានិងដៃ(Cervico-omo-brachial syndrome) ជំងឺរលាកសរសៃសាច់ដុំឬសរសៃកែង។

- បំបាត់អាការៈរលាកនិងឈឺចាប់នៅក្រោយពេលវះកាត់ ត្រូវរបួស ឬ ក្រោយពេលដកធ្មេញ។

ថ្នាំលេប：

・ករណីប្រើនៅក្នុងការបំបាត់អាការៈរលាកនិងឈឺចាប់ នៅក្នុងជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis)：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង 100～200mg, 1ថ្ងៃ2ដង ក្រោយបរិភោគអាហារពេលព្រឹកនិងពេលល្ងាច។

・ករណីជំងឺឈឺសន្លាក់ដោយសារទ្រង់ទ្រាយសន្លាក់ប្រែប្រួល(Osteoarthritis) ជំងឺឈឺចង្កេះ ជំងឺរលាកជុំវិញសន្លាក់ស្មា បណ្ដុំរោគសញ្ញាកស្មានិងដៃ(Cervico-omo-brachial syndrome) ជំងឺរលាកសរសៃសាច់ដុំឬសរសៃកែង：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង 100mg, 1ថ្ងៃ2ដង ក្រោយបរិភោគអាហារពេលព្រឹកនិងពេលល្ងាច។

・បំបាត់អាការៈរលាកនិងឈឺចាប់នៅក្រោយពេលវះកាត់ ត្រូវរបួស ឬ ក្រោយពេលដកធ្មេញ：

មនុស្សពេញវ័យ：នៅលើកដំបូង លេប1ដង400mg។ ចាប់ពីលើកទី2ទៅ លេប1ដង200mg 1ថ្ងៃ2ដង។ ត្រូវទុកគម្លាតរយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់6ម៉ោងរវាងការលេបម្ដងៗ ដោយប្រើត្រឹម2ដងក្នុង1ថ្ងៃ។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ ឬ ឱសថSulfonamide។

・អ្នកដែលមានជំងឺដំបៅក្រពះឬពោះវៀន។

・អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានមុខងារបេះដូងចុះខ្សោយធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងរយៈពេលនៃការវះកាត់បេះដូងដោយប្រើវិធីCABG។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានអាការៈហឺតដោយសារឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់និងបញ្ចុះកម្ដៅប្រភេទNSAIDs (Aspirin-induced asthma)។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលស្ថិតក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនៃការមានផ្ទៃពោះ។

ផលរំខានរួមមាន ឈឺពោះ ដំបៅក្នុងមាត់ រាករូស ចង់ក្អួត ឡើងកន្ទួលក្រហម។ល។

ប្រសិនបមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- ទឹកមុខស្លេកស្លាំង បែកញើសទាំងត្រជាក់ ងងឹតមុខ (រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

- ឈឺពោះ ក្អួតឈាម លាមកមានឈាម (ដំបៅឬហូរឈាមក្នុងក្រពះឬពោះវៀន ធ្លាយក្រពះឬពោះវៀន)

- ថប់ទ្រូង ឈឺទ្រូងដូចគេរឹត បែកញើសទាំងត្រជាក់ (ស្ទះសរសៃឈាមក្នុងបេះដូងឬខួរក្បាល)

- ដង្ហក់ ហើមពេញខ្លួន ក្អក (មុខងារបេះដូងចុះខ្សោយ)

- ក្ដៅខ្លួន ស្នាមក្រហមលើស្បែក ពងខ្ទុះឬពងទឹកឬរលាត់លើស្បែក (ជំងឺនៃបណ្តុំរោគសញ្ញាលើស្បែកភ្នាសនិងភ្នែក(Muco-cutaneo-ocular syndromeឬStevens-Johnson syndrome) ជំងឺស្លាប់កោសិកាស្បែក(TEN)ជាដើម)

- បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ហើម ក្ដៅខ្លួន (មុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយ)

- អស់កម្លាំង ក្ដៅខ្លួន ឈាមច្រមុះ ឈាមនៅតាមអញ្ចាញធ្មេញ ឈឺបំពង់ក (រោគសញ្ញានៃការថយចុះចំនួនប្លាកែត ជំងឺAgranulocytosis ជាដើម)

- អស់កម្លាំង បាត់បង់ចំណង់អាហារ ភ្នែកនិងស្បែកប្រែពណ៌លឿង (រលាកថ្លើម មុខងារថ្លើមចុះខ្សោយ)

- ក្ដៅខ្លួន ក្អកស្ងួត ពិបាកដកដង្ហើម (ជំងឺរលាកសួតប្រភេទInterstitial pneumonia)។

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថប្រភេទACE inhibitors(Enalapril, Imidapril, Temocaprilជាដើម) ឱសថប្រភេទARB (Candesartan, Valsartan, Losartanជាដើម)- អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាមថយចុះ។

・ឱសថបញ្ចុះទឹកនោមប្រភេទThiazide diuretics(Trichlormethiazide, Hydrochlorothiazideជាដើម), ឱសថFurosemide - អាចធ្វើអោយការបញ្ចេញចោលនៃឱសថទាំងនេះថយចុះ។

・ឱសថប្រឆាំងកំណកឈាមAspirin - អាចធ្វើអោយហានិភ័យនៃការកើតមានដំបៅក្រពះឬពោះវៀនកើនឡើង។

・ឱសថLithium carbonate - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃLithiumកើនឡើង។

・ឱសថFluconazole - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃCelecoxibកើនឡើង។

・ឱសថFluvastatin - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃឱសថទាំងពីរកើនឡើង។

・ឱសថប្រឆាំងកំណកឈាមWarfarin - អាចធ្វើអោយហានិភ័យនៃការហូរឈាមកើនឡើង។

・ឱសថParoxetine - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃParoxetineកើនឡើង និង កំហាប់ក្នុងឈាមនៃCelecoxibថយចុះ។

・ឱសថDextromethorphan - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃDextromethorphanកើនឡើង។

・ឱសថបន្សាបជាតិអាស៊ីតក្នុងក្រពះដែលមានសារធាតុអាលុយមីញ៉ូមឬម៉ាញ៉េស្យូម - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃCelecoxibថយចុះ។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើឱសថនេះក្នុងករណីចាំបាច់តែប៉ុណ្ណោះ។ ជាពិសេស ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលស្ថិតក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនៃការមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

・នៅក្នុងការប្រើប្រាស់ឱសថនេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេសចំពោះផលរំខានធ្វើអោយកើតមានជំងឺស្ទះសរសៃឈាមក្នុងបេះដូងឬខួរក្បាល ព្រោះវាអាចធ្វើអោយមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ ដោយមិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះក្នុងរយៈពេលយូរអង្វែងនោះទេ។

・ឱសថនេះអាចផ្ដល់ផលរំខានដូចជា ងងុយគេង ឬ វិលមុខ ដូច្នេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលបើកបរឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពទប់ស្កាត់សកម្មភាពនៃអង់ស៊ីមCyclooxygenase-2(COX-2)ដើម្បីបង្អាក់ដំណើរការសំយោគសារធាតុProstaglandinដែលជាសារធាតុបង្កអោយមានអាការៈរលាកនិងឈឺចាប់។