Vinblastine sulfate

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការកាត់បន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺដូចខាងក្រោម៖

- ជំងឺមហារីកMalignant lymphoma

- ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus(សរីរាង្គដែលជាបណ្ដុំនៃសរសៃឈាមសម្រាប់ការផ្លាស់ប្ដូរសារធាតុចិញ្ចឹមនៅក្នុងសុករបស់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ) រួមមាន ជំងឺChoriocarcinoma ជំងឺDestructive hydatidiform mole និង ជំងឺHydatidiform mole

- ជំងឺមហារីកកោសិកាបង្កកំណើត(Germ cell tumor)ដែលរើឡើងវិញ ឬ ដែលពិបាកព្យាបាល រួមមាន មហារីកក្រពេញពងស្វាស មហារីកក្រពេញអូវែរ មហារីកក្រៅក្រពេញភេទ(Extragonadal germ cell tumor)

- ជំងឺLangerhans cell histiocytosis (LCH)

- ជំងឺមហារីកកោសិកាស្រទាប់លើនៃផ្លូវនោម(Urothelial carcinoma)។

ថ្នាំចាក់：

・ករណីជំងឺមហារីកMalignant lymphoma និង ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus:

មនុស្សពេញវ័យ ដំបូង ប្រើក្នុងកម្រិត1សប្ដាហ៍1ដង0.1mg/kg ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ បន្ទាប់មក បង្កើនកម្រិតម្ដង0.05mg/kg រហូតដល់ការប្រើក្នុងកម្រិត1សប្ដាហ៍1ដង0.3mg/kg ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។

អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។ ត្រូវតាមដានចំនួនគ្រាប់ឈាមស។

・ករណីជំងឺមហារីកកោសិកាបង្កកំណើត(Germ cell tumor)ដែលរើឡើងវិញ ឬ ដែលពិបាកព្យាបាល:

ប្រើក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង0.11mg/kg រយៈពេល2ថ្ងៃ ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន បន្ទាប់មកផ្អាកការប្រើឱសថរយៈពេល19～26ថ្ងៃ (1វដ្ដ)។ អនុវត្តវដ្ដបែបនេះម្ដងហើយម្ដងទៀត។

・ករណីជំងឺLangerhans cell histiocytosis (LCH):

ប្រើក្នុងកម្រិត1ដង 6mg/m²នៃផ្ទៃក្រឡារាងកាយ ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ សម្រាប់ការចាប់ផ្ដើមប្រើឱសថនេះ អនុវត្ត1សប្ដាហ៍1ដង។ សម្រាប់ការប្រើជាប្រចាំ អនុវត្ត2～3សប្ដាហ៍1ដង។

អាចបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ។

・ករណីជំងឺមហារីកកោសិកាស្រទាប់លើនៃផ្លូវនោម(Urothelial carcinoma):

ប្រើឱសថនេះរួមជាមួយឱសថMethotrexate ឱសថDoxorubicin hydrochloride និង ឱសថCisplatin ក្នុងកម្រិត1ដង3mg/m²នៃផ្ទៃក្រឡារាងកាយ(មនុស្សពេញវ័យ) ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ អាចបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

<វិធីព្យាបាលM-VAC>:

- ថ្ងៃទី1 : ប្រើឱសថMethotrexate ក្នុងកម្រិត30mg/m²

- ថ្ងៃទី2 : ប្រើឱសថDoxorubicin hydrochlorideកម្រិត30mg/m² ឱសថVinblastineកម្រិត3mg/m² ឱសថCisplatinកម្រិត70mg/m² ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។

- ថ្ងៃទី15 និង ទី22 : ប្រើឱសថMethotrexateកម្រិត30mg/m² និង ឱសថVinblastineកម្រិត3mg/m² ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។

បែបនេះចាត់ទុកថា1វដ្ដ ដែលត្រូវអនុវត្តវដ្ដនីមួយៗរៀងរាល់4សប្ដាហ៍ម្ដង។

របៀបលាយឱសថនេះ: ប្រើទឹកសម្រាប់លាយថ្នាំចាក់ឬសូលុយស្យុងអំបិលបរិមាណ1mL សម្រាប់លាយឱសថ1mg(កម្រិតនៃសារធាតុសកម្ម)។

・អ្នកដែលធ្លាប់មានរោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・មិនត្រូវប្រើឱសថនេះសម្រាប់ការចាក់ទៅក្នុងខួរឆ្អឹងខ្នង(Medullary cavity)នោះទេ។

ផលរំខានរួមមាន ញាណដឹងមានលក្ខណៈខុសប្រក្រតី រលាកសរសៃប្រសាទ កន្ត្រាក់សាច់ដុំ ស្ទះពោះវៀន ហូរឈាមនៅក្រពះពោះវៀន។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- អាការៈខ្វះឈាម ក្ដៅខ្លួន ងាយហូរឈាម (ប៉ះពាល់មុខងារផលិតគ្រាប់ឈាមរបស់ខួរឆ្អឹង)

- ស្ពឹកដៃជើង ឈឺ មិនសូវដឹងញាណ ពិបាកកម្រើក សាច់ដុំកន្ត្រាក់ម្ដងៗ ពិបាកផ្ដុំអារម្មណ៍ពិចារណា រវើរវាយ បាត់បង់ស្មារតី (ប៉ះពាល់សរសៃប្រសាទនៅតាមដៃនិងជើង រលាកសរសៃប្រសាទ)

- មិនបត់ជើងធំ ឈឺពោះ ហើមពោះ មិនឃ្លានអាហារ ក្អួតចង្អោរ ក្អួតលាយឈាម លាមកលាយឈាម លាមកពណ៌ខ្មៅ (ជំងឺស្ទះពោះវៀន(Ileus) ហូរឈាមនៅក្រពះពោះវៀន)

- ឡើងកន្ទួលក្រហម ទឹកមុខស្លេកស្លាំង ហើម ពិបាកដកដង្ហើម បាត់បង់ស្មារតី (ស្សុក(Shock) រោគប្រតិកម្មស្រដៀងអាណាហ្វីឡាក់ស៊ីស(Anaphylaxis))

- ឈឺទ្រូង ថប់ទ្រូង អារម្មណ៍តឹងណែន បែកញើស (កង្វះឈាមទៅចិញ្ចឹមសាច់ដុំបេះដូង)

- ស្ពឹកដៃជើងឬមុខមួយចំហៀង ឈឺក្បាល ពិបាកនិយាយ មើលមិនច្បាស់ ពិបាកដកដង្ហើម (ស្ទះសរសៃឈាមក្នុងខួរក្បាល)

- ស្ដាប់សម្លេងមិនសូវលឺ

- ពិបាកដកដង្ហើម ដង្ហក់ម្ដងៗ ដកដង្ហើមលឺសម្លេងខ្លាំងៗ (ទងសួតកន្ត្រាក់)

- អស់កម្លាំង នោមញឹក ស្ងួតក (បណ្ដុំរោគសញ្ញានៃការបញ្ចេញអរម៉ូនទប់ស្កាត់ការបញ្ចេញទឹកនោមខុសប្រក្រតី(Syndrome of inappropriate secretion of antidiuretic hormone))។

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថប្រឆាំងមេរោគផ្សិតប្រភេទAzole (Itraconazole, Miconazole ជាដើម) - អាចធ្វើអោយផលរំខានប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទសាច់ដុំងាយកើតឡើង។

・ឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទម៉ាក្រូឡាយ (Erythromycin) - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃឱសថVinblastineកើនឡើង។

・ឱសថPhenytoin - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមក៏ដូចជាប្រសិទ្ធិភាពនៃPhenytoinថយចុះ។

・ឱសថដែលមានផលប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ(ឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីកដែលមានផ្ទុកសារធាតុប្លាទីន(Pt) ជាដើម) - អាចធ្វើអោយផលប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទកើនឡើង។

・ឱសថMitomycin C - អាចធ្វើអោយផលប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធដង្ហើមងាយកើតឡើង។

・ឱសថប្រឆាំងមហារីកផ្សេងទៀត - អាចធ្វើអោយផលរំខានទាក់ទងនឹងខួរឆ្អឹង ឬ ផលរំខានទាក់ទងនឹងបេះដូងនិងខួរក្បាលកើតឡើង។

・ការព្យាបាលដោយវិទ្យុសកម្ម - អាចធ្វើអោយផលរំខានទាក់ទងនឹងខួរឆ្អឹងកើនឡើង។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនគួរប្រើឱសថនេះទេ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

・ការប្រើឱសថនេះត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងម៉ត់ចត់ពីវេជ្ជបណ្ឌិតដែលមានបទពិសោធន៍ច្រើនក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីកដោយគីមី។

សកម្មភាពនៃឱសថនេះនៅមិនទាន់មានទ្រឹស្ដីច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែ ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថាឱសថនេះមានសកម្មភាពទៅលើMicrotubuleនៅក្នុងកោសិកា ធ្វើអោយកោសិកាមហារីកមិនអាចបំបែកខ្លួននិងកើនចំនួនបាន។