Tobramycin

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលជំងឺបណ្តាលមកពីបាក់តេរី ដូចជា រលាកត្របកភ្នែក រលាកថង់ទឹកភ្នែក រលាកក្រពេញខ្លាញ់នៅត្របកភ្នែក(Stye) រលាកផ្នែកសនៃភ្នែក(Conjunctivitis) រលាកកញ្ចក់ភ្នែក(Keratitis)(រួមទាំងជំងឺដំបៅកញ្ចក់ភ្នែក)។

ករណីថ្នាំចាក់：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលជំងឺបណ្តាលមកពីបាក់តេរី ដូចជា អាការៈប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគចូលក្នុងឈាម(Sepsis) ជំងឺឆ្លងនៅស្រទាប់ជ្រៅនៃស្បែក ជំងឺស្បែកមានខ្ទុះរ៉ាំរ៉ៃ(Chronic pyoderma) ជំងឺឆ្លងបណ្តាលមកពីរបួសឬការរលាកភ្លើងឬការវះកាត់ ជំងឺរលាកទងសួតស្រួចស្រាវ ជំងឺរលាកសួត ជំងឺឆ្លងបណ្ដាលមកពីជំងឺផ្លូវដង្ហើមរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺរលាកប្លោកនោម ជំងឺរលាកតម្រងនោមប្រភេទPyelonephritis ជំងឺរលាកស្រោមពោះ ។

ករណីថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលរោគសញ្ញាផ្លូវដង្ហើមដែលបណ្ដាលមកពីការឆ្លងបាក់តេរី Pseudomonas aeruginosaនៅក្នុងជំងឺ Cystic fibrosis។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក0.3%：

បន្តក់1ដង1～2តំណក់, 1ថ្ងៃ4～5ដង។

ករណីថ្នាំចាក់：

-មនុស្សពេញវ័យ：ចំពោះជំងឺរលាកប្លោកនោមនិងរលាកតម្រងនោម(Pyelonephristis) ប្រើ1ថ្ងៃ120mg បែងចែកជា2ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ ចំពោះជំងឺឆ្លងក្រៅពីនោះ ប្រើ1ថ្ងៃ180mg បែងចែកជា2～3ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ ចាក់ក្នុងសាច់ដុំឬព្យួរសេរ៉ូមតាមសរសៃវ៉ែន(រយៈពេល30នាទី～2ម៉ោង)។ ករណីកម្រិតប្រើប្រាស់ក្នុង1ដងស្មើនឹង90mg គួរព្យួរសេរ៉ូមដោយប្រើរយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់1ម៉ោង។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

-កុមារ：ប្រើ1ថ្ងៃ3mg/kg បែងចែកជា2～3ដងក្នុង1ថ្ងៃ ចាក់ក្នុងសាច់ដុំឬព្យួរសេរ៉ូមតាមសរសៃវ៉ែន(រយៈពេល30នាទី～2ម៉ោង)។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

ករណីថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

មនុស្សពេញវ័យ：ប្រើ1ដង300mg, 1ថ្ងៃ2ដង រយៈពេល28ថ្ងៃ។ បន្ទាប់ពីនោះ ផ្អាកការប្រើរយៈពេល28ថ្ងៃ (1វដ្ត)។ បន្តអនុវត្តបែបនេះ។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក និង ថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

・អ្នកដែលមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ ឬឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទAminoglycosideឬឱសថប្រឆាំងមេរោគBacitracin។

ករណីថ្នាំចាក់：

・អ្នកដែលមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ ឬឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទAminoglycosideឬឱសថប្រឆាំងមេរោគBacitracin។

ជាគោលការណ៍ អ្នកជំងឺដូចខាងក្រោមនេះមិនគួរប្រើឱសថនេះទេ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើ ត្រូវតាមដានផលរំខានឱសថអោយបានដិតដល់។

・សាម៉ីខ្លួនឬអ្នកដែលគ្រួសារធ្លាប់មានបញ្ហាត្រចៀកធ្ងន់ដោយសារការប្រើប្រាស់ឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទAminoglycosideឬដោយសារមូលហេតុផ្សេងទៀត។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ផលរំខានរួមមាន ហើមត្របកភ្នែក ភ្នែកក្រហម រមាស់ ឈឺ។ល។

ករណីថ្នាំចាក់：

ផលរំខានរួមមាន ឡើងកន្តួលក្រហម រមាស់ ក្តៅខ្លួន ឈឺត្រចៀក ស្ពឹកដៃជើងឬមាត់ ឈឺនៅកន្លែងចាក់។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- ពិបាកដកដង្ហើម(រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

- បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ស្ងួតក ហើម (បញ្ហាតម្រងនោម)

- វិលមុខ ហ៊ឹងត្រចៀក ត្រចៀកធ្ងន់ (ប្រព័ន្ធប្រសាទទី8មានបញ្ហា)

ករណីថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

ផលរំខានរួមមាន ក្អក រលាកបំពង់ក រលាកច្រមុះ ឈឺទ្រូង ឡើងស្លេស្ម បញ្ហាជីវ្ហាវិញាណ។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ស្ងួតក ហើម (បញ្ហាតម្រងនោម)

- វិលមុខ ហ៊ឹងត្រចៀក ត្រចៀកធ្ងន់ (ប្រព័ន្ធប្រសាទទី8មានបញ្ហា)

ករណីថ្នាំចាក់：

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ថ្នាំប្រើជំនួសឈាមដែលមានផលរំខានប៉ះពាល់ដល់តម្រងនោម：

Dextran, Hydroxyethyl starch ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមកើតឡើងនិងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

・ថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោមប្រភេទLoop (Loop diuretic)：

Ethacrynic acid, Furosemide, Azosemide ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមនិងត្រចៀកកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

・ថ្នាំដែលមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់តម្រងនោមឬប្រព័ន្ធត្រចៀក： Vancomycin hydrochloride, Enviomycin sulfate ថ្នាំប្រឆាំងជំងឺមហារីកដែលមានផ្ទុកជាតិប្លាទីនរួមមានCisplatin, Nedaplatin, Carboplatin ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមនិងត្រចៀកកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

・ថ្នាំស្ពឹកឬសណ្តំ ថ្នាំបន្ធូរការកន្ត្រាក់របស់សាច់ដុំ：

Tubocurarine, Pancuronium bromide, Vecuronium bromide, Tolperisone hydrochloride, Botulinum toxin A, Colistin sodium methanesulfonate - អាចប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងដំណកដង្ហើមឬប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ

・ឱសថAmphotericin B, Cyclosporin ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

ករណីថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ថ្នាំបញ្ចុះទឹកនោមប្រភេទLoop (Loop diuretic)：Furosemide ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមនិងត្រចៀកកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

・ឱសថ Mannitol

・ថ្នាំដែលមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់តម្រងនោមឬប្រព័ន្ធត្រចៀក： Vancomycin hydrochloride, Enviomycin sulfate ថ្នាំប្រឆាំងជំងឺមហារីកដែលមានផ្ទុកជាតិប្លាទីនរួមមានCisplatin, Nedaplatin, Carboplatin ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមនិងត្រចៀកកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

・ថ្នាំបន្ធូរការកន្ត្រាក់របស់សាច់ដុំ：Botulinum toxin A ជាដើម - អាចប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងដំណកដង្ហើម

・ឱសថAmphotericin B, Cyclosporin, Tacrolimus, Cefalotin sodium, Polymyxin B ជាដើម - អាចធ្វើអោយបញ្ហាតម្រងនោមកើតឡើងឬកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ

ករណីថ្នាំចាក់ និង ថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើឱសថនេះក្នុងករណីចាំបាច់តែប៉ុណ្ណោះ។(មានការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថាការប្រើឱសថនេះធ្វើអោយទារកកើតមកមានបញ្ហាប្រព័ន្ធប្រសាទទី8)

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

ករណីថ្នាំចាក់：

・មិនត្រូវលាយជាមួយManitol 20%នោះទេ ព្រោះអាចកើតមានការប្រែប្រួលប្រសិទ្ធិភាព

・មិនត្រូវលាយជាមួយPiperacillinនោះទេ ព្រោះអាចកើតមានការប្រែប្រួលប្រសិទ្ធិភាព គឺគួរចាក់បញ្ចូលតាមផ្លូវផ្សេងគ្នា

・ថ្នាំដែលត្រូវចាក់តាមសាច់ដុំត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំណុចដូចខាងក្រោម៖

- មិនគួរចាក់នៅកន្លែងដដែលៗនោះទេ

- ត្រូវចៀសវាងកន្លែងដែលមានសរសៃប្រសាទច្រើនឆ្លងកាត់

- កន្លែងចាក់អាចក្លាយជាមានលក្ខណៈរឹង ដូច្នេះគួរច្របាច់តិចៗនៅកន្លែងចាក់បន្ទាប់ពីពេលចាក់ថ្នាំរួចភ្លាម។

・ឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទអាមីណូគ្លីកូស៊ីដ(Aminoglycoside antibiotic)នឹងបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងផ្នែកប្រព័ន្ធដង្ហើមរបស់អ្នកជំងឺដែលទទួលការបញ្ចូលឈាមច្រើនពីឈាមដែលប្រើCitric acid hydrateក្នុងការប្រឆាំងកំណកឈាម

ករណីថ្នាំប្រភេទស្រូបចូលតាមមាត់：

・ឱសថនេះអាចមិនមានប្រសិទ្ធិភាពឬសុវត្ថិភាពចំពោះអ្នកជំងឺដូចខាងក្រោម៖

- ក្មេងក្រោមអាយុ6ឆ្នាំ

- អ្នកជំងឺដែលមានFEV1តិចជាង25%ឬច្រើនជាង75%ធៀបទៅនឹងកម្រិតប្រក្រតី

- អ្នកជំងឺដែលកំពុងមានជំងឺBurkholderia cepacia

ជាឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទអាមីណូគ្លីកូស៊ីដ(Aminoglycoside antibiotic) ដោយមានប្រសិទ្ធិភាពបង្អាក់សកម្មភាពបង្កើតប្រូតេអ៊ីនរបស់បាក់តេរី ធ្វើអោយបាក់តេរីមិនអាចរស់ឬកើនចំនួនបាន។