Spironolactone

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម ៖

- ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម (គ្មានជំងឺផ្សេងជាដើមហេតុ ឬ ដោយសារជំងឺតម្រងនោម ។ល។)

- អាការៈហើមដោយសារជំងឺបេះដូង (ជំងឺខ្សោយបេះដូងប៉ះពាល់ដល់ចរន្តឈាមក្នុងរាងកាយ(Congestive heart failure)​)

- អាការៈហើមដោយសារជំងឺតម្រងនោម

- អាការៈហើមដោយសារជំងឺថ្លើម

- អាការៈហើមដោយមិនដឹងមូលហេតុច្បាស់លាស់

- អាការៈហើមនិងដក់ទឹកក្នុងពោះដោយសារជំងឺមហារីក

- អាការៈហើមដោយសារអតុល្យភាពនៃសារធាតុចិញ្ចឹមនៅក្នុងរាងកាយ

- ប្រើនៅក្នុងការធ្វើតេស្តនិងកាត់បន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺអាល់ដុស្តេរ៉ូន(Primary aldosteronism)។

ថ្នាំលេប：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ថ្ងៃ 50～100mg បែងចែកជាច្រើនដងក្នុង1ថ្ងៃ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។ ក្រៅពីករណីប្រើនៅក្នុងការធ្វើតេស្តនិងកាត់បន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺអាល់ដុស្តេរ៉ូន(Primary aldosteronism) ភាគច្រើនគេប្រើឱសថនេះរួមជាមួយឱសថផ្សេងទៀត។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・អ្នកដែលកំពុងមានអាការៈគ្មានទឹកនោម។

・អ្នកដែលមានជំងឺមុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយលក្ខណៈស្រួចស្រាវ។

・អ្នកដែលកំពុងមានរោគសញ្ញានៃកម្រិតប៉ូតាស្យូមកើនឡើងខ្ពស់នៅក្នុងឈាម។

・អ្នកដែលមានជំងឺអាឌីសាន់(Addison's disease)។

・អ្នកដែលកំពុងប្រើប្រាស់ឱសថTacrolimus ឬ ឱសថEplerenone ឬ ឱសថMitotane។

ផលរំខានរួមមាន ឡើងដោះ ហើមនិងឈឺដោះ ដុះរោមច្រើន រដូវមិនទៀង រាំងរដូវ សម្លេងគ្រលរ ឡើងកន្ទួលក្រហម កន្ទាលត្រអាក រមាស់ស្បែក ចង់ក្អួត ស្ងួតក រាករូសឬទល់លាមក អស់កម្លាំង បេះដូងលោតញាប់ ក្ដៅខ្លួន អាចម៍រុយលើស្បែក។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- ចង្វាក់បេះដូងខុសប្រក្រតី ឈឺទ្រូង អស់កម្លាំង (កម្រិតសូដ្យូមក្នុងឈាមធ្លាក់ចុះទាប កម្រិតប៉ូតាស្យូមក្នុងឈាមកើនឡើងខ្ពស់ កម្រិតអាស៊ីតក្នុងឈាមកើនឡើង ។ល។)

- បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ហើមដៃជើងនិងមុខ ឈឺក្បាល (ជំងឺមុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយលក្ខណៈស្រួចស្រាវ)

- ក្តៅខ្លួន ស្នាមក្រហមលើស្បែក ភ្នែកក្រហម រលាត់ស្បែក ពងទឹកឬកន្ទួលក្រហមលើស្បែក(ជំងឺនៃបណ្តុំរោគសញ្ញាលើស្បែកភ្នាសនិងភ្នែក(Muco-cutaneo-ocular syndrome ឬ StevensJohnson syndrome) ជំងឺស្លាប់កោសិកាស្បែក(TEN))។

・ឱសថTacrolimus, ឱសថEplerenone - អាចធ្វើអោយកម្រិតប៉ូតាស្យូមនៅក្នុងឈាមកើនឡើងខ្ពស់។ ដូច្នេះ ហាមប្រើរួមគ្នា។

・ឱសថMitotane - អាចប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពនៃឱសថMitotane។ ដូច្នេះ ហាមប្រើរួមគ្នា។

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថបញ្ចុះសម្ពាធឈាម - អាចធ្វើអោយសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំង។

・ឱសថប៉ូតាស្យូម (Potassium chloride, Potassium gluconate, Potassium aspartate ជាដើម), ឱសថប្រភេទACE inhibitors(Captopril, Enalapril, Lisinopril ជាដើម), ឱសថប្រភេទARB(Losartan, Candesartan, Valsartan ជាដើម), ឱសថAliskiren, ឱសថបញ្ចុះទឹកនោមប្រភេទរក្សាកម្រិតប៉ូតាស្យូម(Triamterene, Potassium Canrenoate ជាដើម), ឱសថCiclosporin, ឱសថDrospirenone - អាចធ្វើអោយកម្រិតប៉ូតាស្យូមក្នុងឈាមកើនឡើងខ្ពស់។

・ឱសថNorepinephrine - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃNorepinephrineប្រែប្រួល។

・ឱសថSodium lactate - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពនៃSodium lactateថយចុះ។

・ឱសថAmmonium chloride, ឱសថColestyramine - អាចធ្វើអោយកម្រិតអាស៊ីតក្នុងឈាមកើនឡើង។

・ឱសថDigitoxin - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃDigitoxinប្រែប្រួល។

・ឱសថLithium carbonate - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃឱសថLithium carbonateកើនឡើង បង្កជាផលរំខានផ្សេងៗ។

・ឱសថបញ្ចុះកម្ដៅនិងបំបាត់ការឈឺចាប់ប្រភេទNSAIDs(Indometacin ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាមថយចុះ។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើឱសថនេះក្នុងករណីចាំបាច់តែប៉ុណ្ណោះ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

・ដោយសារឱសថនេះមានសកម្មភាពបញ្ចុះទឹកនោម អ្នកជំងឺមិនគួរប្រើឱសថនេះនៅពេលល្ងាចឬពេលយប់នោះទេ ព្រោះអាចធ្វើអោយរំខានដល់ដំណេក។

・ឱសថនេះអាចធ្វើអោយសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះបង្កជាអាការៈវិលមុខជាដើម ដូច្នេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលបើកបរឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

ប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះទឹកនោមមានលក្ខណៈខ្សោយ ប៉ុន្តែ ដោយសារឱសថនេះមានសកម្មភាពឱសថខុសគ្នា គេច្រើនប្រើឱសថនេះរួមជាមួយនឹងឱសថប្រភេទលូប(Loop diuretics)។ ឱសថនេះត្រូវការរយៈពេល8～24ម៉ោងមុននឹងបង្ហាញសកម្មភាព ដូច្នេះ ទម្រាំដឹងអំពីប្រសិទ្ធិភាពនៃឱសថនេះ ត្រូវការរយៈពេល2～3ថ្ងៃ។

ប្រើនៅក្នុងការបង្ការកុំអោយកើតមានរោគសញ្ញានៃកម្រិតប៉ូតាស្យូមក្នុងឈាមចុះទាប(Hypokalemia) ប៉ុន្តែ ក៏ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការកើនឡើងហួសហេតុនៃកម្រិតប៉ូតាស្យូមក្នុងឈាម ស្របពេលជាមួយគ្នានោះផងដែរ។

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពប្រឆាំងនឹងសកម្មភាពនៃសារធាតុអាល់ដុស្តេរ៉ូន(Aldosterone)ដែលមានតួនាទីនៅក្នុងដំណើរការនៃការស្រូបនិងបញ្ចេញអ៊ីយ៉ុងនៅផ្នែកចុងនៃបំពង់តម្រងនោម(Distal convoluted tubule) ជាលទ្ធផល ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពជម្រុញការបញ្ចេញចោលនៃអ៊ីយ៉ុងសូដ្យូម(Na+)និងទឹក ប៉ុន្តែទប់ស្កាត់ការបញ្ចេញចោលនៃអ៊ីយ៉ុងក្លរ(Cl-)ទៅក្នុងទឹកនោម។