Indometacin

ករណីថ្នាំលេប：

＜ប្រភេទបន្តសកម្មភាពរយៈពេលវែង (SP)＞

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម ៖

・បំបាត់អាការៈរលាក ឈឺចាប់និងបញ្ចុះកំដៅ នៅក្នុងជំងឺដូចជា：ជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis) ជំងឺឈឺសន្លាក់ដោយសារទ្រង់ទ្រាយសន្លាក់ប្រែប្រួល(Osteoarthritis) ជំងឺទ្រង់ទ្រាយឆ្អឹងកងប្រែប្រួល(Spondylosis deformans) ជំងឺឈឺចង្កេះ អាការៈឈឺសន្លាក់ដោយសារអាស៊ីតអ៊ុយរិចកើនឡើង(Gout) ជំងឺរលាកជុំវិញសន្លាក់ស្មា ជំងឺរលាកផ្នែកកណ្ដាលនៃត្រចៀកស្រួចស្រាវ អាការៈឈឺចាប់តាមសរសៃប្រសាទ រលាកប្លោកនោម ជំងឺរលាកសរសៃកែង(Tendovaginitis) បណ្ដុំរោគសញ្ញាកស្មានិងដៃ(Cervico-omo-brachial syndrome) អាការៈឈឺចាប់តាមសរសៃប្រសាទ ឈឺចាប់ក្រោយសម្រាលកូន អាការៈរលាកក្នុងអាងត្រគាក ឈឺចាប់ពេលមករដូវ រលាកប្លោកនោម រលាកក្រពេញប្រូស្តាត ឈឺធ្មេញ ជំងឺសន្លាក់ចង្កា ជំងឺរលាកភ្នាសនៃឆ្អឹងធ្មេញ(Alveolar periostitis) ជំងឺErythema Exsudativum Multiforme ជំងឺErythema nodosum ជំងឺពងខ្ទុះនៅលើបាតដៃនិបាតជើង(Palmoplantar pustulosis)។

・បំបាត់អាការៈរលាកនិងហើមនៅក្រោយពេលវះកាត់ឬដកធ្មេញ

・បំបាត់អាការៈក្ដៅខ្លួននិងឈឺចាប់ដែលកើតមាននៅក្នុងជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើលក្ខណៈស្រួចស្រាវ (រួមទាំងជំងឺរលាកទងសួតស្រួចស្រាវ)។

ករណីថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម ៖

- បំបាត់អាការៈឈឺចាប់និងរលាកទាក់ទងនឹងជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis) និង ជំងឺឈឺសន្លាក់ដោយសារទ្រង់ទ្រាយសន្លាក់ប្រែប្រួល(Osteoarthritis)។

- បំបាត់អាការៈរលាកនិងហើមនៅក្រោយពេលវះកាត់។

ករណីថ្នាំលាប និង ថ្នាំបិទ：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការបំបាត់អាការៈរលាកនិងឈឺចាប់ នៅក្នុងជំងឺដូចជា：ជំងឺឈឺសន្លាក់ដោយសារទ្រង់ទ្រាយសន្លាក់ប្រែប្រួល(Osteoarthritis) ជំងឺរលាកនៅជុំវិញសន្លាក់ស្មា ជំងឺរលាកសរសៃសាច់ដុំនិងសរសៃកែង ជំងឺរលាកឆ្អឹងដើមដៃ(Humeral epicondylitis ដូចជាជំងឺTennis Elbowជាដើម) អាការៈឈឺសាច់ដុំ អាការៈឈឺចាប់និងហើមដោយសាររបួស។

ករណីថ្នាំលេប：

＜ប្រភេទបន្តសកម្មភាពរយៈពេលវែង (SP)＞

・ករណីបំបាត់អាការៈក្ដៅខ្លួននិងឈឺចាប់ដែលកើតមាននៅក្នុងជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើលក្ខណៈស្រួចស្រាវ (រួមទាំងជំងឺរលាកទងសួតស្រួចស្រាវ)：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង25mg នៅពេលមានអាការៈ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា ប៉ុន្តែ ជាទូទៅ អាចប្រើត្រឹម2ដងក្នុង1ថ្ងៃ ហើយកម្រិតអតិបរមាប្រើក្នុង1ថ្ងៃគឺ75mg។ គួរចៀសវាងប្រើនៅពេលពោះទទេ។

・ករណីបំបាត់អាការៈរលាក ឈឺចាប់ ហើម ឬ បញ្ចុះកំដៅ នៅក្នុងជំងឺក្រៅពីករណីខាងលើ：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង25mg, 1ថ្ងៃ2ដង។ អាចបង្កើនកម្រិតដល់1ដង37.5mg, 1ថ្ងៃ2ដង ទៅតាមរោគសញ្ញា។

＜ប្រភេទរយៈពេលសកម្មភាពធម្មតា＞

・ករណីបំបាត់អាការៈក្ដៅខ្លួននិងឈឺចាប់ដែលកើតមាននៅក្នុងជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើលក្ខណៈស្រួចស្រាវ (រួមទាំងជំងឺរលាកទងសួតស្រួចស្រាវ)：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង25mg នៅពេលមានអាការៈ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា ប៉ុន្តែ ជាទូទៅ អាចប្រើត្រឹម2ដងក្នុង1ថ្ងៃ ហើយកម្រិតអតិបរមាប្រើក្នុង1ថ្ងៃគឺ75mg។ គួរចៀសវាងប្រើនៅពេលពោះទទេ។

・ករណីបំបាត់អាការៈរលាក ឈឺចាប់ ហើម ឬ បញ្ចុះកំដៅ នៅក្នុងជំងឺក្រៅពីករណីខាងលើ：

មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង25mg 1ថ្ងៃ1~3ដង។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។ គួរចៀសវាងប្រើនៅពេលពោះទទេ។

ករណីថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

ប្រើ1ដង 25～50mg 1ថ្ងៃ1～2ដង សុលតាមទ្វារធំ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។ ចំពោះមនុស្សចាស់ ត្រូវប្រើពីកម្រិតទាបទៅ។

ករណីថ្នាំលាប(1%)：

ប្រើ1ថ្ងៃច្រើនដង លាបនៅលើកន្លែងដែលមានបញ្ហា។

ករណីថ្នាំបិទ：

ប្រើ1ថ្ងៃ2ដង បិទនៅលើកន្លែងដែលមានបញ្ហា។

ករណីថ្នាំលេប និង ថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ ឬ ឱសថប្រភេទSalicylic acid (Aspirinជាដើម)។

・អ្នកដែលមានជំងឺដំបៅក្រពះឬពោះវៀន។

・អ្នកដែលមានជំងឺទាក់ទងនឹងឈាមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានមុខងារបេះដូងចុះខ្សោយធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានជំងឺលើសសម្ពាធឈាមធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលមានជំងឺរលាកលំពែងធ្ងន់ធ្ងរ។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានអាការៈហឺតដោយសារឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់និងបញ្ចុះកម្ដៅប្រភេទNSAIDs (Aspirin-induced asthma)។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ។

・អ្នកដែលកំពុងប្រើប្រាស់ឱសថTriamterene។

・អ្នកដែលមានជំងឺរលាកឬហូរឈាមនៅចុងពោះវៀនធំ(Rectum) ឬ មានជំងឺឬសដូងបាត។ (ករណីថ្នាំសុលប៉ុណ្ណោះ)

ជាគោលការណ៍ អ្នកជំងឺដូចខាងក្រោមនេះមិនគួរប្រើឱសថនេះទេ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើ ត្រូវតាមដានផលរំខានឱសថអោយបានដិតដល់។

・កុមារ (ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលត្រូវប្រើចំពោះជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់ដែលការប្រើឱសថផ្សេងទៀតគ្មានប្រសិទ្ធិភាពឬមិនអាចប្រើឱសថផ្សេងទៀតបាន)

ករណីថ្នាំលាប និង ថ្នាំបិទ：

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានអាការៈហឺតដោយសារឱសថបំបាត់ការឈឺចាប់និងបញ្ចុះកម្ដៅប្រភេទNSAIDs (Aspirin-induced asthma)។

ករណីថ្នាំលេប និង ថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

ផលរំខានរួមមាន ឈឺពោះ ក្អួតចង្អោរ បាត់បង់ចំណង់អាហារ ឈឺក្បាល វិលមុខ ហើម ជ្រុះរោមឬសក់ ដុំសាច់ក្រហមនៅលើស្បែក ឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ កន្ទាលត្រអាក អាការៈខ្វះឈាម ស្នាមជាំស្វាយក្រោមស្បែក ស្រវាំងភ្នែក។ល។

ប្រសិនបមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- បែកញើសទាំងត្រជាក់ ពិបាកដកដង្ហើម ទឹកមុខប្រែពណ៌ខៀវ (រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

- ចង់ក្អួត ឈឺក្រពះ ឈឺពោះ ក្អួតឈាម លាមកពណ៌ខ្មៅ លាមកមានឈាម ទល់លាមក ក្ដៅខ្លួន(ដំបៅក្រពះឬពោះវៀនមាន ហូរឈាមក្នុងក្រពះឬពោះវៀន ស្ទះពោះវៀន រលាកពោះវៀនធំលក្ខណៈដំបៅ ធ្លាយក្រពះឬពោះវៀន ជាដើម)

- អាការៈខ្វះឈាម ភ្នែកនិងស្បែកប្រែពណ៌លឿង ក្ដៅខ្លួន (ជំងឺខ្វះឈាមប្រភេទAplastic anemia ជំងឺខ្វះឈាមប្រភេទHemolytic anemia ប៉ះពាល់មុខងារខួរឆ្អឹង ជំងឺAgranulocytosis)

- ក្តៅខ្លួន ស្នាមក្រហមនិងពងទឹកលើស្បែក របកស្បែក (ជំងឺនៃបណ្តុំរោគសញ្ញាលើស្បែកភ្នាសនិងភ្នែក(Muco-cutaneo-ocular syndromeឬStevens-Johnson syndrome) ជំងឺស្លាប់កោសិកាស្បែក(TEN))

- ពិបាកដកដង្ហើម ដកដង្ហើមលឺៗនិងខ្លីៗ (អាការហឺតធ្ងន់ធ្ងរ)។

ករណីថ្នាំលាប និង ថ្នាំបិទ：

ផលរំខានរួមមាន ឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ ក្រហាយ ស្បែកស្ងួត ហើម អារម្មណ៍ក្ដៅ។ល។

ករណីថ្នាំលេប និង ថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

・ឱសថTriamterene - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារតម្រងនោម។ ដូច្នេះ ហាមប្រើរួមគ្នា។

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថProbenecid - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃIndometacinកើនឡើង។

・ឱសថAspirin - អាចធ្វើអោយផលរំខានប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារកើនឡើង។

・ឱសថប្រឆាំងកំណកឈាម(Warfarin, Reviparin, Clopidogrel, Enoxaparinជាដើម) - អាចធ្វើអោយហានិភ័យនៃការហូរឈាមកើនឡើង។

・ឱសថLithium, Digoxin, Methotrexate - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃឱសថទាំងនេះកើនឡើង។

・ឱសថបញ្ចុះសម្ពាធឈាមប្រភេទBeta blockers, ACE inhibitors, ARB - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាមថយចុះ។

・ឱសថបញ្ចុះទឹកនោម(Hydrochlorothiazide, Furosemide, Spironolactone, Eplerenone) - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃឱសថទាំងនេះថយចុះ។

・ឱសថCiclosporin - អាចធ្វើអោយផលរំខាននៃCiclosporinប៉ះពាល់ដល់តម្រងនោមកើនឡើង។

ករណីថ្នាំលេប និង ថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃធ្ងន់ធ្ងរ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

ករណីថ្នាំលាប និង ថ្នាំបិទ：

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះគួរចៀសវាងប្រើឱសថនេះក្នុងបរិមាណច្រើនឬក្នុងទំហំធំនៅលើស្បែករយៈពេលយូរ។

ករណីថ្នាំលេប：

・គួរចៀសវាងប្រើឱសថនេះទាំងពោះទទេ ហើយគួរពិសាទឹកអោយបានច្រើន ព្រោះឱសថនេះអាចជាប់នៅបំពង់អាហារធ្វើអោយកើតជាដំបៅនៅបំពង់អាហារ។ ជាពិសេស គួរចៀសវាងពិសាឱសថនេះនៅមុនពេលចូលគេង។

・ឱសថនេះអាចផ្ដល់ផលរំខានដូចជា ងងុយគេង វិលមុខ ជាដើម ដូច្នេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលបើកបរឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

ករណីថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：：

・នៅក្នុងការប្រើប្រាស់ឱសថនេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេសចំពោះការចុះកម្ដៅក្នុងខ្លួនហួសហេតុ។

・ឱសថនេះអាចផ្ដល់ផលរំខានដូចជា ងងុយគេង ឬ ភ្នែកស្រវាំង វិលមុខ ជាដើម ដូច្នេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលបើកបរឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពទប់ស្កាត់សកម្មភាពនៃអង់ស៊ីមCyclooxygenase(COX)ដើម្បីបង្អាក់ដំណើរការសំយោគសារធាតុProstaglandinដែលជាសារធាតុបង្កអោយមានអាការៈរលាក ឈឺចាប់ ឬ ក្ដៅខ្លួន។