Everolimus
Pharmaceuticals and Medical Devices Agency នៃប្រទេសជប៉ុន (PMDA)
-
Pharmaceuticals and Medical Devices Agency នៃប្រទេសជប៉ុន (PMDA)
ប្រភេទឱសថ
- ប្រសិទ្ធិភាពព្យាបាល
- កម្រិតប្រើប្រាស់
- ហាមប្រើ
- ផលរំខាន
- អន្តរប្រតិកម្ម
- ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និង ស្ត្រីបំបៅដោះកូន
- ការប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេស
- សកម្មភាពឱសថ
-
ប្រសិទ្ធិភាពព្យាបាល
ករណីថ្នាំលេបទម្រង់ជាថ្នាំគ្រាប់:
ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម៖
- ជំងឺមហារីកកោសិកាតម្រងនោម ដែលមិនអាចព្យាបាលជាសះស្បើយដោយការវះកាត់ ឬ ដែលរាលដាលទៅផ្នែកផ្សេងទៀតនៃរាងកាយ
- ជំងឺមហារីកកោសិកាក្រពេញបញ្ចេញក្នុង (Neuroendocrine tumor/neoplasm, NET/NEN)
- ជំងឺមហារីកសុដន់ដែលមិនអាចវះកាត់បានឬដែលរើឡើងវិញ
- ជំងឺTuberous sclerosis
- ប្រតិកម្មបដិសេធ(Transplant rejection)ដែលកើតមាននៅក្នុងការវះកាត់ផ្លាស់ប្ដូរសរីរាង្គដូចជា បេះដូង តម្រងនោម ថ្លើម។
ករណីថ្នាំលេបទម្រង់ជាថ្នាំគ្រាប់រំលាយក្នុងទឹក:
ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលជំងឺTuberous sclerosis។
-
កម្រិតប្រើប្រាស់
ករណីថ្នាំលេបទម្រង់ជាថ្នាំគ្រាប់:
・ករណីជំងឺមហារីកកោសិកាតម្រងនោម និង ជំងឺមហារីកកោសិកាក្រពេញបញ្ចេញក្នុង (Neuroendocrine tumor/neoplasm, NET/NEN):
មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង10mg។ អាចបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ។
・ករណីជំងឺមហារីកសុដន់ដែលមិនអាចវះកាត់បានឬដែលរើឡើងវិញ:
មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង10mg។ អាចបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺ។ ប្រើរួមជាមួយឱសថផ្សេងទៀតដែលប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលជំងឺនៃក្រពេញបញ្ចេញក្នុង។
・ករណីជំងឺTuberous sclerosis:
- ចំពោះករណីរួមមានរោគសញ្ញាមហារីកនៅសរសៃឈាម សាច់ដុំនិងជាលិកាខ្លាញ់នៃតម្រងនោម (Renal angiomyolipoma): មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង10mg។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
- ក្រៅពីករណីខាងលើ: មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង 3.0mg/m2។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
・ករណីប្រតិកម្មបដិសេធ(Transplant rejection)ដែលកើតមាននៅក្នុងការវះកាត់ផ្លាស់ប្ដូរសរីរាង្គ:
- ការវះកាត់ផ្លាស់ប្ដូរបេះដូង: មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1.5mg ដោយបែងចែកជា2ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ នៅពេលចាប់ផ្ដើម អាចប្រើដល់កម្រិត3mgក្នុង1ថ្ងៃបាន។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
- ការវះកាត់ផ្លាស់ប្ដូរតម្រងនោម: មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1.5mg ដោយបែងចែកជា2ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
- ការវះកាត់ផ្លាស់ប្ដូរថ្លើម: មនុស្សពេញវ័យ លេបក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ2mg ដោយបែងចែកជា2ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ នៅពេលចាប់ផ្ដើម អាចប្រើដល់កម្រិត3mgក្នុង1ថ្ងៃបាន។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។ គួរចាប់ផ្ដើមប្រើឱសថនេះចាប់ពី4សប្ដាហ៍ក្រោយការវះកាត់។
ករណីថ្នាំលេបទម្រង់ជាថ្នាំគ្រាប់រំលាយក្នុងទឹក:
- ចំពោះករណីរួមមានរោគសញ្ញាមហារីកនៅសរសៃឈាម សាច់ដុំនិងជាលិកាខ្លាញ់នៃតម្រងនោម (Renal angiomyolipoma): មនុស្សពេញវ័យ ពិសាក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង10mg ដោយរំលាយក្នុងទឹកជាមុន។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
- ក្រៅពីករណីខាងលើ: ពិសាក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ1ដង 3.0mg/m2 ដោយរំលាយក្នុងទឹកជាមុន។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺនិងកំហាប់អប្បបរមាក្នុងឈាមរបស់ឱសថ។
-
ហាមប្រើ
・អ្នកដែលធ្លាប់មានរោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរដោយសារសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ ឬ ឱសថSirolimus ឬ ឱសថក្នុងស្រឡាយSirolimus។
・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ។
・មិនត្រូវទទួលការចាក់វ៉ាក់សាំងរស់(Live vaccine)ក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ។
-
ផលរំខាន
ផលរំខានរួមមាន រលាកក្នុងមាត់(ពងបែកក្នុងមាត់) ជំងឺឆ្លង មុនលើស្បែក ក្ដៅខ្លួន រាករូស ហូរឈាម រាំងរដូវ ហត់ ក្អក ក្អួតចង្អោរ ហើមដៃជើងនិងមុខ ការមករដូវខុសប្រក្រតី ឈឺក្បាល ហូរសម្បោរ ។ល។
ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។
- ក្ដៅខ្លួន ក្អកស្ងួត ដកដង្ហើមដង្ហក់ (ជំងឺសួតទាក់ទងនឹងជាលិកាInterstitial)
- រោគសញ្ញាស្រដៀងនឹងផ្ដាសាយ ក្អួតចង្អោរ អស់កម្លាំង (ជំងឺឆ្លង)
- ហើម មិនសូវឃ្លានអាហារ ស្ងួតក (មុខងារតម្រងនោមថយចុះ)
- ផឹកទឹកច្រើន នោមច្រើន ស្រកទម្ងន់ (កម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមកើនឡើង)
- រោគសញ្ញាខ្វះឈាម ក្ដៅខ្លួន ងាយហូរឈាម (ប៉ះពាល់មុខងារប្រព័ន្ធឈាម ដូចជា ចំនួនប្លាកែតធ្លាក់ចុះ)
- ពិបាកដកដង្ហើម កន្ទាលត្រអាក មានស្នាមក្រហមនិងរមាស់លើស្បែកពេញខ្លួន (រោគប្រតិកម្មអាណាហ្វីឡាក់ស៊ីស(Anaphylaxis))។
-
អន្តរប្រតិកម្ម
・វ៉ាក់សាំងរស់ (Live vaccine) - អាចធ្វើអោយកើតមានជំងឺដែលត្រូវបង្ការនោះនៅពេលអ្នកជំងឺស្ថិតក្នុងស្ថានភាពប្រព័ន្ធភាពស៊ាំកំពុងធ្លាក់ចុះ។ ដូច្នេះ ហាមប្រើរួមគ្នា។
ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។
・ឱសថRifampicin ឱសថRifabutin ឱសថព្យាបាលជំងឺប្រកាច់(ឱសថPhenobarbital ឱសថPhenytoin ឱសថCarbamazepine ជាដើម) ឱសថប្រឆាំងHIV(ឱសថEfavirenz ឱសថNevirapine ជាដើម) ឱសថស្តេរ៉ូអ៊ីត(ឱសថDexamethasone ឱសថPrednisolone ជាដើម) អាហារដែលមានផ្ទុកសារធាតុSt.John’s Wort - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃEverolimusថយចុះ។
・ឱសថប្រឆាំងមេរោគផ្សិតប្រភេទអាហ្សូល(ឱសថItraconazole ឱសថVoriconazole ឱសថFluconazole ជាដើម) ឱសថប្រឆាំងបាក់តេរីប្រភេទម៉ាក្រូឡាយ(ឱសថErythromycin ឱសថClarithromycin ជាដើម) ឱសថទប់ស្កាត់គ្រឿងចម្លងកាល់ស្យូម(ឱសថVerapamil ឱសថNicardipine ឱសថDiltiazem ជាដើម) ឱសថទប់ស្កាត់HIV protease(ឱសថNelfinavir ឱសថIndinavir ឱសថFosamprenavir ឱសថRitonavir ជាដើម) ឱសថOmbitasvir/paritaprevir/ritonavir ឱសថCiclosporin ទឹកក្រូចថ្លុង - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃEverolimusកើនឡើង។
・ឱសថMidazolam - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃMidazolamកើនឡើង។
・វ៉ាក់សាំងអសកម្ម (Inactivated vaccine) - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពវ៉ាក់សាំងថយចុះ។
・ឱសថAntithymocyte Globulin (ATG) - អាចធ្វើអោយប្រព័ន្ធភាពស៊ាំថយចុះហួសហេតុ។
-
ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និង ស្ត្រីបំបៅដោះកូន
・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើឱសថនេះទេ។
・ស្ត្រីដែលអាចមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើប្រាស់វិធីពន្យារកំណើតក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះនិងក្រោយពេលបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ឱសថនេះរយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់8សប្ដាហ៍។
・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។
-
ការប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេស
・ការប្រើឱសថនេះត្រូវស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វេជ្ជបណ្ឌិតដែលមានបទពិសោធន៍ច្រើនក្នុងការព្យាបាលជំងឺមហារីកដោយគីមី។
・ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេសចំពោះផលរំខាននៃឱសថនេះប៉ះពាល់ដល់សួត ដែលមានរោគសញ្ញាដំបូង ដូចជា ពិបាកដកដង្ហើម ក្អកស្ងួត ក្ដៅខ្លួន ជាដើម។ មុននឹងចាប់ផ្ដើមនិងក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ អ្នកជំងឺគួរទទួលការពិនិត្យCTនៅលើផ្នែកទ្រូងជាប្រចាំ។
・ចំពោះអ្នកដែលមានផ្ទុកវីរុសរលាកថ្លើម អាចមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតដោយសារការរើឡើងនៃសកម្មភាពវីរុសរលាកថ្លើម ដូច្នេះត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នអោយបានម៉ត់ចត់ ដោយតាមដានរោគសញ្ញានិងការពិនិត្យមុខងារថ្លើមជាប្រចាំ។ ផលប៉ះពាល់នេះអាចកើតឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះនិងក្រោយពេលបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។
-
សកម្មភាពឱសថ
ឱសថនេះមានសកម្មភាពភ្ជាប់ទៅនឹងFKBP(FK506 binding protein)12នៅក្នុងកោសិកា ហើយសមាសធាតុនោះនឹងទៅរារាំងសកម្មភាពនៃអង់ស៊ីមmTORដែលមានតួនាទីនៅក្នុងដំណើរការគ្រប់គ្រងប្រតិកម្មសំយោគប្រូតេអ៊ីន ការលូតលាស់ ការកើនចំនួននិងការរស់រាននៃកោសិកា។
*ព័ត៌មានឱសថត្រូវបានរៀបរៀងដោយ អ៊ីម៉ាតុគឹ មេឌីក (ខេមបូឌា) ដោយផ្អែកលើប្រភពព័ត៌មានខាងក្រោម។ សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិត សូមស្វែងរកនៅក្នុងក្រដាសព័ត៌មាននៃឱសថនីមួយៗ ឬ សាកសួរទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនឱសថឬតំណាងចែកចាយនៃឱសថនីមួយៗ។
ប្រភពព័ត៌មាន៖
- ក្រដាសព័ត៌មាននៃឱសថសម្រាប់អ្នកជំនាញវេជ្ជសាស្ត្រដែលប្រើប្រាស់នៅប្រទេសជប៉ុន (Pharmaceutical and Medical Devices Agency, Pmda): https://www.pmda.go.jp
- ព័ត៌មានសង្ខេបនៃឱសថសម្រាប់អ្នកជំងឺដែលប្រើប្រាស់នៅប្រទេសជប៉ុន: http://www.rad-ar.or.jp