Carteolol hydrochloride

ករណីថ្នាំលេប：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម ៖

- ជំងឺលើសសម្ពាធឈាមដែលគ្មានជំងឺផ្សេងជាដើមហេតុ (កម្រិតស្រាល～កម្រិតមធ្យម)

- ជំងឺដែលមានរោគសញ្ញាដូចជំងឺបេះដូងប៉ុន្តែពិនិត្យមិនឃើញភាពខុសប្រក្រតីនៃបេះដូង(Cardiac neurosis)

- ជំងឺចង្វាក់បេះដូងខុសប្រក្រតី(Arrhythmia) (ជំងឺចង្វាក់បេះដូងកើនឡើងដោយសារបញ្ហាបញ្ជូនសញ្ញា ជំងឺចង្វាក់បេះដូងខុសប្រក្រតីប្រភេទចង្វាក់បេះដូងកើនឡើង ជំងឺបេះដូងកន្ត្រាក់ខុសចង្វាក់កើតឡើងនៅផ្នែកខាងលើនៃថតក្រោមឬនៅថតក្រោមនៃបេះដូង)

- ជំងឺត្បៀតសរសៃឈាមក្នុងបេះដូង(Angina pectoris)

- អាការៈខៀវស្វាយ(Cyanosis)ចំពោះកុមារដែលមានជំងឺខូចទ្រង់ទ្រាយបេះដូងពីកំណើតម្យ៉ាងហៅថាជំងឺTetralogy of Fallot (TOF)។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលជំងឺក្លូកូម(Glaucoma) និង អាការៈសម្ពាធភ្នែកកើនឡើង។

ករណីថ្នាំលេប：

＜ប្រភេទរយៈពេលសកម្មភាពធម្មតា＞

មនុស្សពេញវ័យ：ចាប់ផ្ដើមលេបពីកម្រិត1ថ្ងៃ10～15mg បែងចែកជា2～3ដងក្នុង1ថ្ងៃ។ ករណីប្រសិទ្ធិភាពមិនគ្រប់គ្រាន់ អាចបង្កើនកម្រិតដល់1ថ្ងៃ30mg។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។ ករណីអាការៈខៀវស្វាយ(Cyanosis)ចំពោះកុមារដែលមានជំងឺខូចទ្រង់ទ្រាយបេះដូងពីកំណើតម្យ៉ាងហៅថាជំងឺTetralogy of Fallot (TOF) លេប1ថ្ងៃ0.2～0.3mg/kg (ថ្នាំម្សៅ0.2%ត្រូវនឹង0.1～0.15g/kg) បែងចែកជា2ដងក្នុង1ថ្ងៃ ពេលព្រឹកនិងពេលល្ងាច។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

＜ប្រភេទរយៈពេលសកម្មភាពវែង(LA)＞

ករណីជំងឺលើសសម្ពាធឈាមដែលគ្មានជំងឺផ្សេងជាដើមហេតុ (កម្រិតស្រាល～កម្រិតមធ្យម)：មនុស្សពេញវ័យ លេប1ថ្ងៃ1ដង15mg ក្រោយអាហារពេលព្រឹក។ ករណីប្រសិទ្ធិភាពមិនគ្រប់គ្រាន់ អាចបង្កើនកម្រិតដល់1ថ្ងៃ30mg។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក (1%, 2%)：

＜ប្រភេទធម្មតា＞

បន្តក់1ដង1តំណក់ 1ថ្ងៃ2ដង។

＜ប្រភេទLA＞

បន្តក់1ដង1តំណក់ 1ថ្ងៃ1ដង។

ករណីថ្នាំលេប：

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・អ្នកដែលមានជំងឺហឺត ឬ អ្នកដែលអាចនឹងកើតមានអាការៈកន្ត្រាក់ទងសួត។

・អ្នកដែលកំពុងមានរោគសញ្ញានៃការកើនឡើងសារធាតុកេតូននៅក្នុងរាងកាយ(Ketosis)ដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែម ឬ រោគសញ្ញានៃការកើនឡើងកម្រិតអាស៊ីតនៅក្នុងឈាមដោយសារមេតាបូលីស(Metabolic acidosis)។

・អ្នកដែលកំពុងមានរោគសញ្ញានៃជីពចរចុះខ្សោយធ្ងន់ធ្ងរឬមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងការបញ្ជូនសញ្ញាក្នុងបេះដូង។

・អ្នកដែលកំពុងមានអាការៈប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរដោយសារបញ្ហាបេះដូង(Cardiogenic shock)។

・អ្នកដែលមានជំងឺខ្សោយមុខងារថតខាងស្ដាំនៃបេះដូងដោយសារជំងឺលើសសម្ពាធឈាមក្នុងអាកទែរសួត។

・អ្នកដែលមានជំងឺខ្សោយបេះដូងប៉ះពាល់ដល់ចរន្តឈាមក្នុងរាងកាយ(Congestive heart failure)​។

・អ្នកដែលមានជំងឺសម្ពាធឈាមទាប។

・អ្នកជំងឺមហារីកPheochromocytomaដែលមិនទាន់ទទួលការព្យាបាល។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・អ្នកដែលមានជំងឺខ្សោយបេះដូងមិនទាន់គ្រប់គ្រងបានល្អ ឬ ជំងឺជីពចរខ្សោយ(Sinus bradycardia) ឬ មានបញ្ហាទាក់ទងនឹងការបញ្ជូនសញ្ញាក្នុងបេះដូង ឬ កំពុងមានអាការៈប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរដោយសារបញ្ហាបេះដូង(Cardiogenic shock)។

・អ្នកដែលកំពុងឬធ្លាប់មានជំងឺហឺត ឬ អាការៈកន្ត្រាក់ទងសួត។

・អ្នកដែលមានជំងឺសួតលក្ខណៈស្ទះប្រភេទរ៉ាំរ៉ៃ(COPD)កម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ។

ករណីថ្នាំលេប：

ផលរំខានរួមមាន វិលមុខ ងងឹតមុខ អស់កម្លាំង ឈឺក្បាល ធ្ងន់ក្បាល ឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ស្បែក ឈឺសាច់ដុំ មិនសូវមានទឹកភ្នែក រមួលក្រពើ។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- វិលមុខ ជីពចរដើរយឺត បាត់បង់ស្មារតី (ជំងឺទាក់ទងនឹងចង្វាក់បេះដូងថយចុះខុសប្រក្រតី)

- ពិបាកដកដង្ហើម ហើមពេញខ្លួន (ជំងឺខ្សោយបេះដូងប៉ះពាល់ដល់ចរន្តឈាមក្នុងរាងកាយ(Congestive heart failure)​)

- ឈឺទ្រូង ថប់ទ្រូង បែកញើសទាំងត្រជាក់ (ជំងឺត្បៀតសរសៃឈាមក្នុងបេះដូងដោយសារការកន្ត្រាក់នៃសរសៃឈាមបេះដូង)

- រងាញាក់ ទឹកមុខស្លេកស្លាំង បែកញើសច្រើន ម៉ួរម៉ៅ ស្មារតីដឹងខ្លួនធ្លាក់ចុះ (ជាតិស្ករក្នុងឈាមធ្លាក់ចុះទាប)។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ផលរំខានរួមមាន រលាកភ្នែក ស្រវាំងភ្នែក រមាស់ភ្នែក ស្ងួតភ្នែក ក្រហមភ្នែក ផ្សាភ្នែក រលាកត្របកភ្នែក វិលមុខ ជីវ្ហាវិញាណខុសប្រក្រតី ឈឺក្បាល ចង់ក្អួត រលាកស្បែក ជីពចរដើរយឺត ដង្ហក់។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- ពិបាកដកដង្ហើម សម្លេងដង្ហើមខុសប្រក្រតី (អាការៈហឺត)

- ជីពចរដើរយឺត វិលមុខ លែងដឺងខ្លួន (បាត់បង់ស្មារតី)

- វិលមុខ ជីពចរដើរយឺត បាត់បង់ស្មារតី (ជំងឺទាក់ទងនឹងចង្វាក់បេះដូងថយចុះខុសប្រក្រតី)

- ពិបាកដកដង្ហើម ហើមពេញខ្លួន (ជំងឺខ្សោយបេះដូងប៉ះពាល់ដល់ចរន្តឈាមក្នុងរាងកាយ(Congestive heart failure)​)

- ឈឺទ្រូង ថប់ទ្រូង បែកញើសទាំងត្រជាក់ (ជំងឺត្បៀតសរសៃឈាមក្នុងបេះដូងដោយសារការកន្ត្រាក់នៃសរសៃឈាមបេះដូង)។

ករណីថ្នាំលេប：

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថដែលមានសកម្មភាពទប់ស្កាត់ប្រព័ន្ធភ្ញោចសរសៃប្រសាទ(The sympathetic nervous system) (ឱសថReserpine ជាដើម) - អាចបង្កើនសកម្មភាពទប់ស្កាត់ប្រព័ន្ធភ្ញោចសរសៃប្រសាទ ធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថបញ្ចុះជាតិស្ករក្នុងឈាម - អាចបង្កើនសកម្មភាពបញ្ចុះជាតិស្ករក្នុងឈាម។

・ឱសថប្រភេទCalcium antagonists (Verapamil, Diltiazem, Nifedipine ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថClonidine, ឱសថGuanabenz acetate - អាចកើតមានអាការៈដូចជាសម្ពាធឈាមកើនឡើង ឈឹក្បាលបន្ទាប់ពីឈប់ប្រើឱសថClonidine ឬ ឱសថGuanabenz acetate។

・ឱសថព្យាបាលជំងឺទាក់ទងនឹងចង្វាក់បេះដូង(Disopyramide, Procainamide, Ajmaline ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថDigoxin, ឱសថDigitoxin - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថបញ្ចុះកម្ដៅនិងបំបាត់ការឈឺចាប់ប្រភេទNSAIDs(Indometacin ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាមថយចុះ។

・ឱសថដែលមានសកម្មភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាម - អាចធ្វើអោយសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះខ្លាំង។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថប្រភេទBeta blockers - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពនៃឱសថប្រភេទBeta blockersកើនឡើង។

・ឱសថដែលមានសកម្មភាពទប់ស្កាត់ប្រព័ន្ធភ្ញោចសរសៃប្រសាទ(The sympathetic nervous system) (ឱសថReserpine ជាដើម) - អាចបង្កើនសកម្មភាពទប់ស្កាត់ប្រព័ន្ធភ្ញោចសរសៃប្រសាទ ធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថប្រភេទCalcium antagonists (Verapamil, Diltiazem, Nifedipine ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារបេះដូង។

・ឱសថAdrenalin - អាចធ្វើអោយសកម្មភាពពង្រីកកូនក្រមុំភ្នែកនៃឱសថAdrenalinកើនឡើង។

ករណីថ្នាំលេប：

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើឱសថនេះក្នុងករណីចាំបាច់តែប៉ុណ្ណោះ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

ករណីថ្នាំលេប：

・ឱសថនេះអាចធ្វើអោយសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះបង្កជាអាការៈវិលមុខជាដើម ដូច្នេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលបើកបរឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

・ករណីត្រូវប្រើថ្នាំបន្តក់ភ្នែកច្រើនប្រភេទ គួរប្រើឱសថនេះនៅចុងក្រោយគេ ដោយត្រូវទុកគម្លាតពីថ្នាំបន្តក់ភ្នែកមុនរយៈពេលចាប់ពី10នាទីឡើងទៅ។ ករណីចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថផ្សេងបន្ទាប់ពីប្រើឱសថនេះ ត្រូវទុកគម្លាតពីគ្នាអោយបានឆ្ងាយ។

・ឱសថទប់ស្កាត់គ្រឿងទទួលបេតា (β receptor inhibitors)ជាឱសថក្នុងជម្រើសទី1សម្រាប់ការព្យាបាលជំងឺក្លូកូម ដោយឱសថនេះមិនមានឥទ្ធិពលទៅលើទំហំនៃកូនក្រមុំភ្នែកឬប៉ះពាល់ដល់សមត្ថភាពគំហើញរបស់ភ្នែកនោះទេ។

ករណីថ្នាំលេប：

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពភ្ជាប់ទៅនឹងគ្រឿងទទួលបេតា(Beta receptor)ដើម្បីទប់ស្កាត់ការភ្ញោចពីសារធាតុCatecholamineនៅក្នុងបេះដូងធ្វើអោយបរិមាណឈាមនិងចំនួនដងនៃការច្របាច់បេះដូងថយចុះ និងនៅក្នុងសរសៃឈាមដើម្បីបន្ធូរការកន្ត្រាក់នៃសរសៃឈាម។ ម្យ៉ាងទៀត ឱសថនេះក៏មានប្រសិទ្ធិភាពទប់ស្កាត់សកម្មភាពនៃសារធាតុរេនីន(Renin)ដែលជាសារធាតុមានតួនាទីបង្កើនសម្ពាធឈាមក្នុងរាងកាយ។ ជាលទ្ធផល ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពបញ្ចុះសម្ពាធឈាមនិងបន្ថយបន្ទុកទៅលើបេះដូង។

ករណីថ្នាំបន្តក់ភ្នែក：

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពភ្ជាប់ទៅនឹងគ្រឿងទទួលបេតា(Beta receptor)នៅក្នុងភ្នែកដើម្បីទប់ស្កាត់ដំណើរការផលិតទឹកសម្ពាធភ្នែក(Aqueous humour) ធ្វើអោយសម្ពាធភ្នែកមានកម្រិតថយចុះ។