Methotrexate

  • Pharmaceuticals and Medical Devices Agency នៃប្រទេសជប៉ុន (PMDA)

  • Pharmaceuticals and Medical Devices Agency នៃប្រទេសជប៉ុន (PMDA)

    • ប្រសិទ្ធិភាពព្យាបាល
    • កម្រិតប្រើប្រាស់
    • ហាមប្រើ
    • ផលរំខាន
    • អន្តរប្រតិកម្ម
    • ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និង ស្ត្រីបំបៅដោះកូន
    • ការប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេស
    • សកម្មភាពឱសថ
    • ប្រសិទ្ធិភាពព្យាបាល

      ករណីថ្នាំលេប:

      ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម៖

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia)លក្ខណៈស្រួចស្រាវ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសនៃប្រព័ន្ធទឹករងៃ(Lymphocytic leukemia)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសប្រភេទខួរឆ្អឹង(Myelocytic leukemi)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus(សរីរាង្គដែលជាបណ្ដុំនៃសរសៃឈាមសម្រាប់ការផ្លាស់ប្ដូរសារធាតុចិញ្ចឹមនៅក្នុងសុករបស់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ) រួមមាន ជំងឺChoriocarcinoma ជំងឺDestructive hydatidiform mole និង ជំងឺHydatidiform mole។

      ・ជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis)

      ・ជំងឺរលាកសន្លាក់នៅវ័យក្មេង(Juvenile idiopathic arthritis, JIA)។

      ករណីថ្នាំចាក់:

      ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការព្យាបាលដូចខាងក្រោម៖

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia)លក្ខណៈស្រួចស្រាវ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសនៃប្រព័ន្ធទឹករងៃ(Lymphocytic leukemia)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសប្រភេទខួរឆ្អឹង(Myelocytic leukemi)លក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ

      ・ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus(សរីរាង្គដែលជាបណ្ដុំនៃសរសៃឈាមសម្រាប់ការផ្លាស់ប្ដូរសារធាតុចិញ្ចឹមនៅក្នុងសុករបស់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ) រួមមាន ជំងឺChoriocarcinoma ជំងឺDestructive hydatidiform mole និង ជំងឺHydatidiform mole

      ・ជំងឺមហារីកសុដន់ (ការព្យាបាលដោយCMF)

      ・ជំងឺមហារីកនៅផ្លូវនោម (ការព្យាបាលដោយM-VAC)

      ・ជំងឺដុំសាច់មហារីក(Sarcoma) នៅឆ្អឹង សាច់ដុំ សរសៃឈាម សន្លាក់ សរសៃប្រសាទ។ល។ (ការព្យាបាលដោយMethotrexate-leucovorin rescue therapy)

      ・កាត់បន្ថយការជ្រៀតចូលនៃកោសិកាមហារីកឈាមទៅសរីរាង្គពងស្វាសឬទៅប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ(ការព្យាបាលដោយMethotrexate-Leucovorin rescue therapy)

      ・ជំងឺមហារីកក្រពះ (ការព្យាបាលដោយMethotrexate-Fluorouracil)។

    • កម្រិតប្រើប្រាស់

      ករណីថ្នាំលេប:

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia):

      - មនុស្សពេញវ័យ:លេប1ថ្ងៃ5~10mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។

      - កុមារ:លេប1ថ្ងៃ2.5~5mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។

      - កុមារតូច លេប1ថ្ងៃ1.25~2.5mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។

      ・ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus:

      កំណត់5ថ្ងៃសម្រាប់1វដ្ដនៃការប្រើឱសថនេះ ដោយមនុស្សពេញវ័យ លេប1ថ្ងៃ10~30mg។ ផ្អាកការប្រើឱសថរយៈពេល 7~12ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺកើតមានផលរំខាន ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរហូតដល់ផលរំខានធូរស្បើយទៅវិញ។

      ・ជំងឺរូម៉ាទីសនៅសន្លាក់(Rheumatoid arthritis) :

      លេបក្នុងកម្រិត6mg/1សប្ដាហ៍ ដោយប្រើ1ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ឬបែងចែកជា2~3ដងក្នុង1សប្ដាហ៍។ ករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជាច្រើនដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវទុកគម្លាតរយៈពេល12ម៉ោងរវាងការប្រើនីមួយៗ គិតពីថ្ងៃដំបូងដល់ថ្ងៃទីពីរនៃការប្រើប្រាស់ឱសថ។ ករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជា1~2ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរយៈពេល6ថ្ងៃដែលនៅសល់ ហើយករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជា3ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរយៈពេល5ថ្ងៃដែលនៅសល់។ ត្រូវអនុវត្តដូចនេះរៀងរាល់1សប្ដាហ៍។ កម្រិតអតិបរមាប្រើក្នុង1សប្ដាហ៍គឺ16mg។

      ・ជំងឺរលាកសន្លាក់នៅវ័យក្មេង(Juvenile idiopathic arthritis, JIA):

      លេបក្នុងកម្រិត4~10mg/m2/1សប្ដាហ៍ ដោយប្រើ1ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ឬបែងចែកជា2~3ដងក្នុង1សប្ដាហ៍។ ករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជាច្រើនដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវទុកគម្លាតរយៈពេល12ម៉ោងរវាងការប្រើនីមួយៗ គិតពីថ្ងៃដំបូងដល់ថ្ងៃទីពីរនៃការប្រើប្រាស់ឱសថ។ ករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជា1~2ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរយៈពេល6ថ្ងៃដែលនៅសល់ ហើយករណីបែងចែកកម្រិតប្រើប្រាស់ជា3ដងក្នុង1សប្ដាហ៍ ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរយៈពេល5ថ្ងៃដែលនៅសល់។ ត្រូវអនុវត្តដូចនេះរៀងរាល់1សប្ដាហ៍។

      ករណីថ្នាំចាក់:

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមស(Leukemia)លក្ខណៈស្រួចស្រាវ ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសនៃប្រព័ន្ធទឹករងៃលក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ (Chronic lymphocytic leukemia) ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសប្រភេទខួរឆ្អឹងលក្ខណៈរ៉ាំរ៉ៃ (Chronic myelogenous leukemia):

      ចំពោះកុមារតូច ប្រើ1ថ្ងៃ1.25~2.5mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។ ចំពោះកុមារ ប្រើ1ថ្ងៃ2.5~5mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។ ចំពោះមនុស្សពេញវ័យ ប្រើ1ថ្ងៃ5~10mg 1សប្ដាហ៍3~6ថ្ងៃ។ ចាក់តាមសរសៃវ៉ែន ក្នុងចន្លោះខួរឆ្អឹង ឬ ក្នុងសាច់ដុំ។ អាចចាក់តាមសរសៃអាកទែរឬក្នុងសាច់មហារីក ទៅតាមការចាំបាច់។ ចំពោះករណីមានរោគសញ្ញានៅស្រទាប់ខួរឆ្អឹងដោយសារការរាលដាលនៃជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសទៅដល់ស្រទាប់ខួរឆ្អឹង ប្រើ1ដង0.2~0.4mg/kg រៀងរាល់2~7ថ្ងៃ ចាក់ក្នុងចន្លោះខួរឆ្អឹង។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

      ・ជំងឺទាក់ទងនឹងChorionic villus:

      កំណត់5ថ្ងៃសម្រាប់1វដ្ដនៃការប្រើឱសថ ដោយប្រើ1ថ្ងៃ10~30mg។ ផ្អាកការប្រើឱសថរយៈពេល7~12ថ្ងៃ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺកើតមានផលរំខាន ត្រូវផ្អាកប្រើឱសថរហូតដល់ផលរំខានធូរស្បើយទៅវិញ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

      ・ជំងឺមហារីកសុដន់ (ការព្យាបាលដោយCMF):

      ប្រើរួមជាមួយឱសថCyclophosphamide និង ឱសថFluorouracil ដោយប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ដង40mg/m2 ចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ ប្រសិនបើក្រោយការប្រើឱសថលើកមុន អ្នកជំងឺកើតមានផលរំខាន ត្រូវបន្ថយកម្រិតឱសថឬក៏ផ្អាកប្រើឱសថរហូតដល់ផលរំខានធូរស្បើយទៅវិញ។ ជាទូទៅ ការព្យាបាលដោយCMFរួមមានការលេបឱសថCyclophosphamideក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ65mg/m2 រយៈពេល14ថ្ងៃជាប់គ្នា ការប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ40mg/m2 នៅថ្ងៃទី1និងថ្ងៃទី8ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន និង ការប្រើឱសថFluorouracil ក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ500mg/m2 នៅថ្ងៃទី1និងថ្ងៃទី8ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ ត្រូវអនុវត្តវដ្តនីមួយៗរៀងរាល់4សប្ដាហ៍។

      ・ជំងឺមហារីកនៅប្រព័ន្ធតម្រងនោម (ការព្យាបាលដោយM-VAC):

      ប្រើរួមជាមួយឱសថVinblastine sulfate ឱសថDoxorubicin hydrochlorideនិង ឱសថCisplatin ដោយប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ដង30mg/m2 ចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ ប្រសិនបើក្រោយការប្រើឱសថលើកមុន អ្នកជំងឺកើតមានផលរំខាន ត្រូវបន្ថយកម្រិតឱសថឬក៏ផ្អាកប្រើឱសថរហូតដល់ផលរំខានធូរស្បើយទៅវិញ។ ជាទូទៅ ការព្យាបាលដោយM-VACរួមមានការប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ30mg/m2 នៅថ្ងៃទី1 ទី15និងថ្ងៃទី22ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន ការប្រើឱសថVinblastine sulfateក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ3mg/m2 នៅថ្ងៃទី2 ទី15និងថ្ងៃទី22ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន ការប្រើឱសថDoxorubicin hydrochlorideក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ30mg/m2 នៅថ្ងៃទី2ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន និង ការប្រើឱសថCisplatinក្នុងកម្រិត1ថ្ងៃ70mg/m2 នៅថ្ងៃទី2ដោយចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ ត្រូវអនុវត្តវដ្តនីមួយៗរៀងរាល់4សប្ដាហ៍។

      ・ជំងឺដុំសាច់មហារីក(Sarcoma) (ការព្យាបាលដោយMethotrexate-leucovorin rescue therapy):

      ប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ដង100~300mg/kgរៀងរាល់1សប្ដាហ៍ ដោយព្យួរសេរ៉ូមតាមសរសៃវ៉ែនរយៈពេលប្រហែល6ម៉ោង។ 3ម៉ោងបន្ទាប់ពីនោះ ប្រើឱសថLeucovorin ក្នុងកម្រិត1ដង15mg/kg ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនរៀងរាល់3ម៉ោងម្ដង ចំនួន9ដង បន្ទាប់ពីនោះ ប្រើរៀងរាល់6ម៉ោងម្ដង ចំនួន8ដង ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនឬចាក់ក្នុងសាច់ដុំ។ ករណីសង្ស័យថាកើតមានផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថMethotrexate ត្រូវបង្កើនកម្រិតនិងរយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់ឱសថLeucovorin។ គម្លាតនៃការប្រើឱសថMethotrexateគឺ 1~4សប្ដាហ៍។

      ・ជំងឺមហារីកគ្រាប់ឈាមសស្រួចស្រាវនិងជំងឺមហារីកកោសិកាទឹករងៃ(Malignant lymphoma)(ការព្យាបាលដោយMethotrexate-Leucovorin rescue therapy):

      ប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ដង30~100mg/kgរៀងរាល់1សប្ដាហ៍ ដោយព្យួរសេរ៉ូមតាមសរសៃវ៉ែនរយៈពេលប្រហែល6ម៉ោង។ 3ម៉ោងបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការប្រើឱសថMethotrexate ចាប់ផ្ដើមប្រើឱសថLeucovorin ក្នុងកម្រិត1ដង15mg/kg ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនរៀងរាល់3ម៉ោងម្ដង ចំនួន9ដង បន្ទាប់ពីនោះ ប្រើរៀងរាល់6ម៉ោងម្ដង ចំនួន8ដង ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនឬចាក់ក្នុងសាច់ដុំ។ ករណីសង្ស័យថាកើតមានផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថMethotrexate ត្រូវបង្កើនកម្រិតនិងរយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់ឱសថLeucovorin។ គម្លាតនៃការប្រើឱសថMethotrexateគឺ 1~4សប្ដាហ៍។

      ・ជំងឺមហារីកក្រពះ (ការព្យាបាលដោយMethotrexate-Fluorouracil):

      ប្រើឱសថMethotrexateក្នុងកម្រិត1ដង100mg/m2(3mg/kg) ចាក់តាមសរសៃវ៉ែន។ 1~3ម៉ោងបន្ទាប់ពីនោះ ប្រើឱសថFluorouracil ក្នុងកម្រិត1ដង600mg/m2(18mg/kg) ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនឬព្យួរសេរ៉ូមតាមសរសៃវ៉ែន។ 24ម៉ោងបន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការប្រើឱសថMethotrexate ចាប់ផ្ដើមប្រើឱសថLeucovorin ក្នុងកម្រិត1ដង15mg/kg ចាក់តាមសរសៃវ៉ែនឬចាក់ក្នុងសាច់ដុំឬដោយការលេប រៀងរាល់6ម៉ោងម្ដង ចំនួន2~6ដង(នៅ24ម៉ោង 30ម៉ោង 36ម៉ោង 42ម៉ោង 48ម៉ោង 54ម៉ោងបន្ទាប់ពីការប្រើឱសថMethotrexate)។ ករណីសង្ស័យថាកើតមានផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថMethotrexate ត្រូវបង្កើនកម្រិតនិងរយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់ឱសថLeucovorin។ គម្លាតនៃការអនវុត្តការព្យាបាលនេះគឺ 1សប្ដាហ៍។

    • ហាមប្រើ

      ករណីប្រើជាឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីក (Antineoplastics):

      ・អ្នកដែលធ្លាប់មានរោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

      ・អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើម - អាចធ្វើអោយជំងឺថ្លើមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។

      ・អ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោម - អាចធ្វើអោយការបញ្ចេញចោលនូវសារធាតុឱសថថយចុះ និង ផ្ដល់ជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរ។

      ・អ្នកដែលមានជំងឺទឹកក្នុងទ្រូង ឬ ទឹកក្នុងពោះ - អាចធ្វើអោយស្ថានភាពជំងឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។

      ករណីប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរូម៉ាទីស (Antirheumatic drugs):

      ・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

      ・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ។

      ・ស្ត្រីកំពុងបំបៅដោះកូន។

      ・អ្នកដែលមានបញ្ហាទាក់ទងនឹងមុខងារផលិតគ្រាប់ឈាមនៃខួរឆ្អឹង។

      ・អ្នកដែលមានជំងឺថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ។

      ・អ្នកដែលមានជំងឺតម្រងនោម។

      ・អ្នកដែលមានអាការៈទឹកដក់ក្នុងទ្រូងឬក្នុងពោះ។

      ・អ្នកដែលកំពុងមានអាការៈផ្សេងៗដោយសារជំងឺរបេង។

    • ផលរំខាន

      ករណីប្រើជាឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីក (Antineoplastics):

      ផលរំខានរួមមាន ឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ ជ្រុះរោមឬសក់ ដំបៅក្នុងមាត់ អាការៈខ្វះឈាម ក្ដៅខ្លួន ស្បែកងាយប្រតិកម្មនឹងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។ល។

      ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

      - ត្រជាក់ខ្លួន ពិបាកដកដង្ហើម សម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះ (រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

      - ក្ដៅខ្លួន ឈឺបំពង់ក អាការៈដូចផ្ដាសាយ (ប៉ះពាល់មុខងារខួរឆ្អឹង)

      - អស់កម្លាំង បាត់បង់ចំណង់អាហារ ស្បែកនិងភ្នែកឡើងពណ៌លឿង (មុខងារថ្លើមថយចុះ រលាកថ្លើម)

      - បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ហើមមុខនិងខ្លួន ស្ងួតក (ប៉ះពាល់មុខងារតម្រងនោម ស្លាប់កោសិកានៃបំពង់ផលិតទឹកនោមក្នុងតម្រងនោម(Renal tubular necrosis))

      - ក្ដៅខ្លួន ក្អកស្ងួត ពិបាកដកដង្ហើម (ជំងឺរលាកសួតPneumocystis pneumonia ជំងឺសួតឡើងរឹង ជំងឺទឹកក្នុងទ្រូង)។

      ករណីប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរូម៉ាទីស (Antirheumatic drugs):

      ផលរំខានរួមមាន ដំបៅក្នុងមាត់ អស់កម្លាំង ចង់ក្អួត ឡើងកន្ទួលក្រហម រមាស់ស្បែក ក្ដៅខ្លួន កន្ទាលត្រអាក ស្បែកងាយប្រតិកម្មទៅនឹងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។ល។

      ប្រសិនបមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

      - ត្រជាក់ខ្លួន ពិបាកដកដង្ហើម សម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះ (រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

      - ក្ដៅខ្លួន ឈឺបំពង់ក អាការៈដូចផ្ដាសាយ (ប៉ះពាល់មុខងារផលិតគ្រាប់ឈាមនៃខួរឆ្អឹង ជំងឺឆ្លង)

      - បាត់បង់ចំណង់អាហារ អស់កម្លាំង ភ្នែកនិងស្បែកប្រែពណ៌លឿង (រលាកថ្លើម មុខងារថ្លើមចុះខ្សោយ)

      - បរិមាណទឹកនោមថយចុះ ហើមមុខនិងខ្លួន ស្ងួតក (មុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយ)

      - ក្ដៅខ្លួន ក្អកស្ងួត ពិបាកដកដង្ហើម (ជំងឺរលាកសួតប្រភេទInterstitial pneumonia ជំងឺក្រិនសួត ទឹកដក់ក្នុងទ្រូង)

      - ឈឺពោះខ្លាំង រាករូស (រលាកពោះវៀន)

      - ក្ដៅខ្លួន ឈឺផ្នែកខាងលើនៃពោះ ឈឺផ្នែកចង្កេះនិងខ្នង (រលាកលំពែង)

      - ក្ដៅខ្លួន ស្នាមក្រហមលើស្បែក ពងខ្ទុះឬពងទឹកឬរលាត់លើស្បែក (ជំងឺនៃបណ្តុំរោគសញ្ញាលើស្បែកភ្នាសនិងភ្នែក(Muco-cutaneo-ocular syndromeឬStevens-Johnson syndrome) ជំងឺស្លាប់កោសិកាស្បែក(TEN)ជាដើម)។

    • អន្តរប្រតិកម្ម

      ករណីប្រើជាឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីក (Antineoplastics):

      ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

      ・ឱសថបំបាត់ការរលាកប្រភេទNSAIDs - អាចធ្វើអោយផលរំខាននៃឱសថMethotrexateងាយកើតឡើង។

      ・ឱសថប្រឆាំងមេរោគប្រភេទSulfonamide, ឱសថTetracycline, Chloramphenicol, Phenytoin, Barbiturates, Sulfamethoxazole/Trimethoprim, Penicillin, Piperacillin, Probenecid, Ciprofloxacin, Leflunomide, Proton pump inhibitors - អាចធ្វើអោយផលរំខាននៃឱសថMethotrexateងាយកើតឡើង។

      ・ឱសថPorfimer sodium - អាចធ្វើអោយមានផលរំខានជាអាការៈស្បែកងាយប្រតិកម្មទៅនឹងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។

      ករណីប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរូម៉ាទីស (Antirheumatic drugs):

      ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

      ・ឱសថប្រភេទNSAIDs, ឱសថប្រភេទSulfonamide, ឱសថTetracycline, ឱសថChloramphenicol, ឱសថPhenytoin, ឱសថBarbiturate, ឱសថSulfamethoxazole/Trimethoprim, ឱសថប្រភេទPenicillin, ឱសថProbenecid, ឱសថCiprofloxacin, ឱសថLeflunomide, ឱសថប្រភេទProton pump inhibitors - អាចធ្វើអោយងាយកើតមានផលរំខាននៃឱសថMethtrexate។ ករណីបែបនោះ គួរបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ឱសថMethtrexate និង គួរប្រើប្រាស់សារធាតុCalcium folinateដើម្បីបន្សាប។

      ・ឱសថPorfimer sodium - អាចធ្វើអោយកើតមានផលរំខានដោយស្បែកងាយប្រតិកម្មទៅនឹងពន្លឺព្រះអាទិត្យ។

    • ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និង ស្ត្រីបំបៅដោះកូន

      ករណីប្រើជាឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីក (Antineoplastics):

      ・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនគួរប្រើឱសថនេះទេ។

      ・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនគួរប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។ ប្រសិនបើចាំបាច់ត្រូវប្រើឱសថនេះ ស្ត្រីគួរផ្អាកការបំបៅបណ្តោះអាសន្នក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ។

      ករណីប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរូម៉ាទីស (Antirheumatic drugs):

      ・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះអាចប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។

      ・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។

      ・អ្នកជំងឺជាស្ត្រីដែលអាចមានផ្ទៃពោះឬជាបុរសដែលដៃគូរបស់គាត់អាចមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើប្រាស់វិធីពន្យារកំណើតក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់និងក្រោយឈប់ប្រើឱសថនេះយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល1ខែ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។

    • ការប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេស

      ករណីប្រើជាឱសថប្រឆាំងជំងឺមហារីក (Antineoplastics):

      ・ក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ អ្នកជំងឺមិនត្រូវចាក់វ៉ាក់សាំងរស់(Live vaccine)នោះទេ ព្រោះអាចនឹងងាយទទួលការឆ្លងមេរោគដែលនៅក្នុងវ៉ាក់សាំង។

      ​・វិធីបន្សាបនៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះហួសកម្រិតឬមានផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរកើតឡើង:ប្រើឱសថCalcium folinate(Leucovorin calcium) បន្ថែមជាតិទឹកនិងធ្វើអោយទឹកនោមមានជាតិបាស(ដោយប្រើឱសថAcetazolamide ជាដើម)។

      ករណីប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរូម៉ាទីស (Antirheumatic drugs):

      ・នៅក្នុងការប្រើប្រាស់ឱសថនេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នជាពិសេសចំពោះផលរំខានធ្វើអោយកើតមានជំងឺឆ្លង ផលប៉ះពាល់ចំពោះសួតនិងប្រព័ន្ធឈាមនៅក្នុងរាងកាយ ព្រោះវាអាចធ្វើអោយមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ។

      ・អ្នកដែលមានមុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយងាយនឹងកើតមានផលរំខានពីឱសថនេះ។ ដូច្នេះ មុននឹងចាប់ផ្ដើមប្រើប្រាស់និងក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ គួរធ្វើការពិនិត្យមុខងារតម្រងនោមជាប្រចាំ។

      ・គួរចៀសវាងប្រើឱសថនេះទាំងពោះទទេ ហើយគួរពិសាទឹកអោយបានច្រើន ព្រោះឱសថនេះអាចជាប់នៅបំពង់អាហារធ្វើអោយកើតជាដំបៅនៅបំពង់អាហារ។ ជាពិសេស គួរចៀសវាងពិសាឱសថនេះនៅមុនពេលចូលគេង។

      ・អ្នកជំងឺជាស្ត្រីដែលអាចមានផ្ទៃពោះឬជាបុរសដែលដៃគូរបស់គាត់អាចមានផ្ទៃពោះ គួរប្រើប្រាស់វិធីពន្យារកំណើតក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់និងក្រោយឈប់ប្រើឱសថនេះយ៉ាងហោចណាស់រយៈពេល1ខែ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។

    • សកម្មភាពឱសថ

      ・ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពបង្អាក់ដំណើរការបំលែងអាស៊ីតហ្វូលិក(Folic acid)ទៅជាទម្រង់ដែលមានភាពសកម្មក្នុងប្រតិកម្មបង្កើតម៉ូលេគុលចាំបាច់មួយចំនួនសម្រាប់ការកើនចំនួនរបស់កោសិកាមហារីក។

      ・ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពទប់ស្កាត់សកម្មភាពនៃកោសិកាទឹករងៃដែលមានតួនាទីនៅក្នុងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំនិងកោសិកាជាច្រើនផ្សេងទៀតដែលបង្កជាអាការៈរលាកផ្សេងៗនៅក្នុងរាងកាយ។

*ព័ត៌មានឱសថត្រូវបានរៀបរៀងដោយ អ៊ីម៉ាតុគឹ មេឌីក (ខេមបូឌា) ដោយផ្អែកលើប្រភពព័ត៌មានខាងក្រោម។ សម្រាប់ព័ត៌មានលម្អិត សូមស្វែងរកនៅក្នុងក្រដាសព័ត៌មាននៃឱសថនីមួយៗ ឬ សាកសួរទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនឱសថឬតំណាងចែកចាយនៃឱសថនីមួយៗ។

ប្រភពព័ត៌មាន៖

- ក្រដាសព័ត៌មាននៃឱសថសម្រាប់អ្នកជំនាញវេជ្ជសាស្ត្រដែលប្រើប្រាស់នៅប្រទេសជប៉ុន (Pharmaceutical and Medical Devices Agency, Pmda): https://www.pmda.go.jp

- ព័ត៌មានសង្ខេបនៃឱសថសម្រាប់អ្នកជំងឺដែលប្រើប្រាស់នៅប្រទេសជប៉ុន: http://www.rad-ar.or.jp