Domperidone

ករណីថ្នាំលេប：

ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការបំបាត់អាការៈទាក់ទងនឹងប្រដាប់រំលាយអាហារ(ចង់ក្អួត ក្អួត បាត់បង់ចំណង់អាហារ មិនស្រួលក្នុងពោះផ្នែកខាងលើ ហើមពោះ ឈឺពោះ ក្រហាយក្នុងទ្រូង ភើ) ដែលកើតមាននៅក្នុងជំងឺដូចខាងក្រោម ឬ នៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថមួយចំនួន ៖

- មនុស្សពេញវ័យ：ជំងឺរលាកក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺក្រពះយារធ្លាក់(Gastroptosis) រោគសញ្ញាក្រោយវះកាត់យកក្រពះចេញ ឬ នៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថព្យាបាលជំងឺមហារីកឬឱសថLevodopa។

- កុមារ：ជំងឺក្អួតចង្អោរជាខួប(Cyclic vomiting) ជំងឺឆ្លងមេរោគនៅផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើ ឬ នៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថព្យាបាលជំងឺមហារីក។

ករណីថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

- មនុស្សពេញវ័យ：ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការបំបាត់អាការៈទាក់ទងនឹងប្រដាប់រំលាយអាហារ(ចង់ក្អួត ក្អួត បាត់បង់ចំណង់អាហារ មិនស្រួលក្នុងពោះផ្នែកខាងលើ ហើមពោះ ក្រហាយក្នុងទ្រូង) ដែលកើតមាននៅក្រោយពេលវះកាត់ក្រពះឬគល់ពោះវៀនតូច និង នៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថព្យាបាលជំងឺមហារីកឬឱសថLevodopa។

- កុមារ：ជាទូទៅ ឱសថនេះប្រើនៅក្នុងការបំបាត់អាការៈទាក់ទងនឹងប្រដាប់រំលាយអាហារ(ចង់ក្អួត ក្អួត បាត់បង់ចំណង់អាហារ ហើមពោះ ឈឺពោះ) ដែលកើតមាននៅក្នុងជំងឺក្អួតចង្អោរជាខួប(Cyclic vomiting) ជំងឺរាករូសចំពោះទារក ជំងឺឆ្លងមេរោគនៅផ្លូវដង្ហើមផ្នែកខាងលើ និង នៅពេលប្រើប្រាស់ឱសថព្យាបាលជំងឺមហារីក។

ករណីថ្នាំលេប：

- មនុស្សពេញវ័យ：លេប1ដង10mg 1ថ្ងៃ3ដង មុនបរិភោគអាហារ។ ករណីអ្នកជំងឺកំពុងប្រើប្រាស់ឱសថLevodopa លេបក្នុងកម្រិត1ដង5～10mg 1ថ្ងៃ3ដង មុនបរិភោគអាហារ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

- កុមារ：លេប1ថ្ងៃ1～2mg/kg បែងចែកជា3ដងក្នុង1ថ្ងៃ មុនបរិភោគអាហារ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុ ទម្ងន់និងរោគសញ្ញា ប៉ុន្តែ មិនត្រូវប្រើលើសពីកម្រិត30mgក្នុង1ថ្ងៃនោះទេ។ ម្យ៉ាងទៀត កម្រិតអតិបរមាក្នុង1ថ្ងៃសម្រាប់កុមារអាយុចាប់ពី6ឆ្នាំឡើងទៅគឺ 1mg/kg។

ករណីថ្នាំសុលតាមទ្វារធំ：

- មនុស្សពេញវ័យ：ប្រើ1ដង60mg 1ថ្ងៃ2ដង សុលតាមទ្វារធំ។ អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុនិងរោគសញ្ញា។

- កុមារអាយុក្រោម3ឆ្នាំ：ប្រើ1ដង10mg 1ថ្ងៃ2～3ដង សុលតាមទ្វារធំ។

- កុមារអាយុចាប់ពី3ឆ្នាំឡើងទៅ：ប្រើ1ដង30mg 1ថ្ងៃ2～3ដង សុលតាមទ្វារធំ។

អាចបង្កើនឬបន្ថយកម្រិតប្រើប្រាស់ទៅតាមអាយុ ទម្ងន់និងរោគសញ្ញា។

・អ្នកដែលធ្លាប់កើតមានរោគប្រតិកម្មជាមួយនឹងសារធាតុនៅក្នុងឱសថនេះ។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ។

・អ្នកដែលកំពុងមានអាការៈហូរឈាម ធ្លាយ ឬ ស្ទះ នៅតាមប្រដាប់រំលាយអាហារ។

・អ្នកដែលមានជំងឺមហារីកក្រពេញPituitaryលក្ខណៈបញ្ចេញអរម៉ូនProlactin (Prolactinoma)។

ផលរំខានរួមមាន រាករូសឬទល់លាមក ក្រហាយទ្រូង ចង់ក្អួត ក្អួត ចេញទឹកដោះ ឡើងដោះ សាច់ដុំរឹង ញ័រដៃជើង ងងុយគេង ឡើងកន្ទួលក្រហម។ល។

ខាងក្រោមជាផលរំខានធ្ងន់ធ្ងរនៃឱសថនេះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើមានអាការៈខាងក្រោម សូមរួសរាន់ទទួលការព្យាបាលពីវេជ្ជបណ្ឌិតជាបន្ទាន់។

- វិលមុខ ងងឹតមុខ បែកញើសទាំងត្រជាក់ ទឹកមុខស្លេកខៀវ (អាការៈប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ(Shock))

- ពិបាកដកដង្ហើម កន្ទាលត្រអាក ហមជុំវិញភ្នែកឬមាត់ (រោគប្រតិកម្មធ្ងន់ធ្ងរ)

- ញ័រដៃជើង សាច់ដុំរឹង កវៀចឬជាប់រឹង គ្រាប់ភ្នែកសំឡឹងទៅលើ (Extrapyramidal symptom)

- ស្មារតីដឹងខ្លួនថយចុះ សាច់ដុំកន្ត្រាក់ (បាត់បង់ស្មារតី)

- អស់កម្លាំង បាត់បង់ចំណង់អាហារ ភ្នែកនិងស្បែកប្រែពណ៌លឿង (មុខងារថ្លើមមានបញ្ហា ខាន់លឿង)។

ឱសថខាងក្រោម អាចប្រើរួមជាមួយនឹងឱសថនេះបាន ប៉ុន្តែត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលអាចកើតមាន។

・ឱសថប្រភេទPhenothiazine(Prochlorperazine, Chlorpromazine, Thiethylperazine ជាដើម), ឱសថប្រភេទButyrophenone(Haloperidol ជាដើម), ឱសថReserpine ជាដើម - អាចធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់មុខងារនៃក្រពេញបញ្ចេញក្នុង បង្កជាផលរំខានផ្សេងៗ។

・ឱសថប្រភេទDigitalis(Digoxin, Digitoxin ជាដើម) - អាចធ្វើអោយពិបាកសង្កេតដឹងនូវរោគសញ្ញាផ្សេងៗពីឱសថប្រភេទDigitalis។

・ឱសថប្រឆាំងសកម្មភាពសារធាតុAcetylcholine (Atropine sulfate hydrate, Scopolamine butylbromide, Tiquizium bromide, Timepidium bromide hydrate ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពនៃឱសថDomperidoneថយចុះ។

・ឱសថបន្សាបជាតិអាស៊ីត ឱសថទប់ស្កាត់គ្រឿងទទួលH2 (H2 receptor antagonist)(Cimetidine, Ranitidine ជាដើម) ឱសថប្រភេទProton pump inhibitor(Omeprazole ជាដើម) - អាចធ្វើអោយប្រសិទ្ធិភាពនៃឱសថDomperidoneថយចុះ។

・ឱសថទប់ស្កាត់សកម្មភាពអង់ស៊ីមCYP3A4 (Itraconazole, Erythromycin ជាដើម) - អាចធ្វើអោយកំហាប់ក្នុងឈាមនៃឱសថDomperidoneកើនឡើង។

・ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះឬស្ត្រីដែលអាចនឹងកំពុងមានផ្ទៃពោះ មិនត្រូវប្រើប្រាស់ឱសថនេះទេ។

・ស្ត្រីបំបៅដោះកូន គួរចៀសវាងប្រើប្រាស់ឱសថនេះក្នុងកម្រិតខ្ពស់ ព្រោះសារធាតុឱសថអាចជ្រៀតចូលក្នុងទឹកដោះម្តាយ។

・នៅក្នុងអំឡុងពេលប្រើប្រាស់ឱសថនេះ អាចធ្វើអោយកើតមានអាការៈដូចជា ងងុយគេងឬវិលមុខជាដើម ដូច្នេះ គួរចៀសវាងការបើកបររថយន្តឬបញ្ជាម៉ាស៊ីនដែលមានគ្រោះថ្នាក់។

・ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផលរំខានដែលធ្វើអោយកម្រិតអរម៉ូនប្រូឡាក់ទីន(Prolactin)កើនឡើង។

ឱសថនេះមានប្រសិទ្ធិភាពបង្អាក់សកម្មភាពនៃការភ្ជាប់សារធាតុដូប៉ាមីន(Dopamine)ទៅនឹងគ្រឿងទទួលរបស់វា(Antidopaminergic drug) ដោយសកម្មភាពរបស់ឱសថនេះទៅលើប្រដាប់រំលាយអាហារធ្វើអោយដំណើរការនៃប្រដាប់រំលាយអាហារមានលក្ខណៈល្អប្រសើរឡើងវិញ ហើយសកម្មភាពទៅលើប្រព័ន្ធCTZនៅក្នុងខួរក្បាលធ្វើអោយបំបាត់អាការៈចង់ក្អួត។